شهریار کاظمی؛ مهسا رفعتی آلاشتی؛ قربان خدابین
چکیده
بهمنظور بررسی اثر براسینواستروئید بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی ارقام مختلف کلزا تحت تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی بهصورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج (ماهدشت) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلولپاشی براسینواستروئید (صفر ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر براسینواستروئید بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی ارقام مختلف کلزا تحت تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی بهصورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج (ماهدشت) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلولپاشی براسینواستروئید (صفر و 1/0 میکرومولار) و آبیاری (معمول و قطع آبیاری از مرحله 50 درصد گلدهی) بهصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ژنوتیپهای کلزا (نفیس، احمدی، اکاپی، نیما و نیلوفر) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. محلولپاشی براسینواستروئید در هر دو شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری موجب افزایش عملکرد دانه، کلروفیل و محتوای نسبی آب نسبت به شاهد شد. بالاترین مقدار کربوهیدرات محلول، پرولین برگ و درصد روغن در شرایط تنش خشکی و کاربرد براسینواستروئید حاصلشد که نسبت به شرایط کنترل بهترتیب 8/24، 5/16 و 5/2 درصد بیشتر بود. ایندرحالی بود که رقم اکاپی در شرایط قطع آبیاری بالاترین مقاومت روزنهای (59/24 ثانیه بر سانتیمتر)، کمترین میزان کلروفیل (49/1 میکرومول در گرم وزن تر) و عملکرد دانه (5/1960 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود. رقم نیلوفر کمترین میزان مقاومت روزنهای و بالاترین میزان کلروفیل، درصد روغن و عملکرد دانه را در هر دو شرایط آبیاری داشت. بهطورکلی در هر دو تیمار آبیاری، کاربرد براسینواستروئید منجر به بهبود صفات فیزیولوژیک کلزا شد.
علیرضا مقدم خمسه؛ سعید سیف زاده؛ جهانفر دانشیان؛ حمیدرضا زاکرین؛ علیرضا ولدآبادی
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر تاریخ کاشت تأخیری بر صفات فنولوژیک، اجزای عملکرد، عملکرد دانه و اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک هیبریدهای جدید آفتابگردان، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار بهمدت دو سال زراعی (94-1393 و 95-1394) در مزرعه واقع در بخش دانههای روغنی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر تاریخ کاشت تأخیری بر صفات فنولوژیک، اجزای عملکرد، عملکرد دانه و اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک هیبریدهای جدید آفتابگردان، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار بهمدت دو سال زراعی (94-1393 و 95-1394) در مزرعه واقع در بخش دانههای روغنی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر کرج اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت (به فاصله 15 روز پس از برداشت گیاه پاییزه (گندم) بهترتیب اول تیرماه، 15 تیرماه و 30 تیرماه) و هفت هیبرید آفتابگردان (برزگر، فرخ، هایسان 36، قاسم، شمس، آذرگل و هایسان 25) بودند. نتایج آزمایش اثر معنیدار تاریخ کاشت بر تمامی صفات بهجز تعداد دانه در طبق و اسید لینولنیک در سطح یک درصد و بر صفات درصد روغن و اسیدلینولئیک در سطح 5 درصد را نشان داد. هیبریدهای موردبررسی نیز در تمامی صفات بهجز اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک تفاوت معنیدار با هم داشتند. دیررسترین هیبریدهای آزمایش هیبریدهای برزگر و آذرگل و زودرسترین هیبرید فرخ بود. بیشترین عملکرد دانه نیز از تاریخ کاشت اول به میزان 2840 کیلوگرم در هکتار بهدست آمد و در شرایط کشت تأخیری عملکرد تا 41 درصد کاهش یافت.
فضیله داهی زهی؛ محمود رمرودی؛ عبدالشکور رئیسی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی ویژگیهای مورفولوژیک، عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن دانه ژنوتیپهای کنجد، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولایت ایرانشهر اجرا شد. تیمار تنش خشکی شامل آبیاری معمول (براساس 100 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی ویژگیهای مورفولوژیک، عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن دانه ژنوتیپهای کنجد، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولایت ایرانشهر اجرا شد. تیمار تنش خشکی شامل آبیاری معمول (براساس 100 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و تنش خشکی (براساس 200 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) بهعنوان عامل اصلی و ارقام کنجد شامل دشتستان2 و 5، یلووایت، جیرفت13، تودهمحلی دمسیاه و داراب1، بهعنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش معنیدار ارتفاع بوته، تعداد شاخه و تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، عملکرد دانه و بیولوژیک، درصد و عملکرد روغن شد. افزایش عملکرد دانه در شرایط آبیاری معمول در مقایسه با شرایط تنش خشکی 67/28 درصد بود. بین ژنوتیپها، ژنوتیپ داراب1 در مقایسه با سایر ژنوتیپهای مورد بررسی در هر دو شرایط آبیاری بیشترین عملکرد دانه و روغن را دارا بود. بنابراین این ژنوتیپ برای کشت در ایرانشهر مناسب خواهد بود. نتایج همبستگی نشان داد که عملکرد دانه با تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، عملکرد بیولوژیک و وزن هزاردانه همبستگی مثبت و معنیداری داشت و بیشترین همبستگی مربوط به عملکرد دانه و عملکرد روغن بود.
سیاوش حشمتی؛ غلام عباس اکبری؛ الیاس سلطانی؛ مجید امینی دهقی؛ کیوان فتحی امیرخیز؛ کیوان ملکی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر محلولپاشی ملاتونین بر گیاهان گلرنگ رشد یافته از بذور با کیفیت مختلف گلرنگ در شرایط تنش خشکی، دو آزمایش مزرعهای طی سالهای زراعی 96-1395 و 97-1396 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام گرفت. طرح آزمایشی بهصورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. عامل اصلی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر محلولپاشی ملاتونین بر گیاهان گلرنگ رشد یافته از بذور با کیفیت مختلف گلرنگ در شرایط تنش خشکی، دو آزمایش مزرعهای طی سالهای زراعی 96-1395 و 97-1396 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام گرفت. طرح آزمایشی بهصورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل دو سطح تنش خشکی 1- بدون تنش و 2- تنش (بهترتیب آبیاری پس از 50 و 85 درصد تخلیه رطوبت از ظرفیت زراعی خاک در مرحله گلدهی) بود که در کرتهای اصلی قرار گرفتند. کرتهای فرعی، شامل چهار تیمار بودند که عبارت بودند از از کیفیت بذر (بذور انبارشده و بذور تازه برداشتشده) و محلولپاشی (1- شاهد و 2- محلولپاشی ملاتونین). نتایج این آزمایش نشان داد محلولپاشی ملاتونین عملکر دانه در بذور انبارشده را به مقدار 589 کیلوگرم در هکتار نسبت به تیمار محلولپاشی با آب (شاهد) افزایش داد. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیمهای سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز در گیاهان حاصل از بذور تازه برداشتشده در پاسخ به محلولپاشی ملاتونین در شرایط تنش خشکی افزایش یافت. همچنین مشخص شد که در گیاهان حاصل از بذور تازه برداشتشده، محلولپاشی با ملاتونین، میزان پروتئینهای محلول برگ را تا 28 درصد کاهش داد. نتایج مشخص کرد که در گیاهان حاصل از بذور انبارشده، محلولپاشی ملاتونین، میزان مالوندیآلدهید را در شرایط تنش خشکی، به میزان 37 درصد کاهش داد. بهنظر میرسد کیفیت بذر مورداستفاده در ویژگیهای گیاهان حاصل از آن بذرها تأثیر داشته باشد و همچنین استفاده از ملاتونین در شرایط تنش خشکی، ممکن است نقش قابلتوجهی در کاهش شدت آسیب حاصل از تنش روی گلرنگ داشته باشد.
جابر خردادی؛ فرزاد فنودی؛ جعفر مسعود سینکی؛ شهرام رضوان؛ علی دماوندی
چکیده
بهمنظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیکی دو رقم کنجد به کاربرد نانوکود منیزیم و کیتوزان تحت شرایط رژیمهای آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپیلاتپلات فاکتوریل بر مبنای بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 97-1396 انجام شد. قطع آبیاری بهعنوان فاکتور اصلی (آبیاری نرمال، آبیاری تا 50 درصد گلدهی و دانهبندی)، فاکتورهای فرعی شامل ارقام ...
بیشتر
بهمنظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیکی دو رقم کنجد به کاربرد نانوکود منیزیم و کیتوزان تحت شرایط رژیمهای آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپیلاتپلات فاکتوریل بر مبنای بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 97-1396 انجام شد. قطع آبیاری بهعنوان فاکتور اصلی (آبیاری نرمال، آبیاری تا 50 درصد گلدهی و دانهبندی)، فاکتورهای فرعی شامل ارقام کنجد اولتان و دشتستان-2، نانو منیزیم (محلولپاشی و عدم محلولپاشی) و کیتوزان (صفر، 8/4 و 4/6 گرم بر لیتر) بودند. بیشترین عملکرد دانه در کاربرد 4/6 گرم در لیتر کیتوزان تحت شرایط آبیاری نرمال با میانگین 1/1235 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین محتوی کلروفیل کل در ژنوتیپ دشتستان-2 تحت شرایط آبیاری نرمال با میانگین 7/24 میلیگرم بر گرم وزن تر بهدست آمد و کمترین میانگین در هر دو ژنوتیپ در آبیاری تا BBCH65 بهترتیب با میانگین 21/17 و 46/17 میلیگرم بر گرم وزن تر مشاهده شد. کاربرد نانوکود در ژنوتیپ اولتان تحت شرایط آبیاری تا BBCH65 منجر به افزایش 11/41 درصدی فعالیت آنزیم کاتالاز در مقایسه با تیمار شاهد گردید. بیشترین فعالیت آسکوربات پراکسیداز در تیمار عدم کاربرد کیتوزان تحت شرایط آبیاری تا BBCH65 بود که افزایش 06/55 درصدی در مقایسه با تیمار شاهد داشت. بهطورکلی، نتایج نشان داد که آبیاری تا BBCH65 منجر به کاهش عملکرد دانه شد که با محلولپاشی نانوکود منیزیم و کیتوزان اثرات منفی ناشی از تنش تعدیل (بهترتیب 93/9 و 46/27 درصد) شد. براساس نتایج تجزیه رگرسیونی چهار صفت، کلروفیل b، کلروفیل کل، پرولین و کاتالاز وارد مدل شدند که در مجموع 11/42 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمودند. نتایج همبستگی ساده بین صفات و تجزیه رگرسیونی حاکی از اثرات غیرمستقیم صفات فیزیولوژیکی بر عملکرد دانه بودند و از بین پارامترهای مورد بررسی رنگیزههای فتوسنتزی از اهمیت بالایی در شرایط تنش برخوردار بودند.
امیرعباس رستمی اجیرلو؛ ابراهیم امیری
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر نانو کود پتاسیم بر رشد سویا در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در سالهای 1394 و 1395 بهصورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دشت مغان انجام گردید. عامل اصلی شامل چهار سطح قطع آبیاری آبیاری نرمال، قطع آبیاری در طول رشد رویشی، قطع آبیاری در طول گلدهی و قطع آبیاری در طول پر شدن دانه و فاکتور ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر نانو کود پتاسیم بر رشد سویا در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در سالهای 1394 و 1395 بهصورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دشت مغان انجام گردید. عامل اصلی شامل چهار سطح قطع آبیاری آبیاری نرمال، قطع آبیاری در طول رشد رویشی، قطع آبیاری در طول گلدهی و قطع آبیاری در طول پر شدن دانه و فاکتور فرعی شامل سه سطح نانو کود پتاسیم پنج، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که در تمامی مراحل قطع آبیاری مصرف نانو کود پتاسیم موجب تخفیف اثر تنش خشکی شد، بهطوری که بیشترین مقدار عملکرد و اجزاء آن در تیمار شاهد و تحت تأثیر قطع آبیاری با مصرف 15 کیلوگرم در هکتار نانو کود پتاسیم حاصل شد. همچنین، بالاترین مقادیر ارتفاع بوته (66 سانتیمتر)، فاصله اولین غلاف از زمین (20 سانتیمتر)، تعداد برگ در هر بوته (345) و تعداد شاخههای جانبی (66/19) در تیمار آبیاری نرمال با مصرف 15 کیلوگرم نانوکود پتاسیم بهدست آمد و کمترین آنها در تیمار قطع آبیاری در طول رشد رویشی با مصرف پنج کیلوگرم نانو کود پتاسیم حاصل شد. علاوه بر این، درصد روغن و پروتئین دانه بهشدت تحت تأثیر تنش خشکی بهویژه قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه قرار گرفتند. با توجه به نتایج میتوان بیان کرد که با مصرف 15 کیلوگرم در هکتار از نانو کود پتاسیم میتوان از اثرات ناشی از تنش خشکی بر عملکرد را بهویژه در مرحله پر شدن دانه در گیاه سویا بهمقدار 15 درصد کاهش داد.