علیرضا ٍعفتی؛ مهدی حدادی نژاد
چکیده
این آزمایش با هدف بهینه‌سازی تکثیر تمشک سیاه، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با عامل نخست شامل ارقام (بی‌خار معمولی، بی‌خار اولیه، خاردار زودرس و خاردار میانرس) حاصل از کلکسیون تمشک، عامل دوم قطر قلمه ریشه (2-3 و 3-5 میلی‌متر) و عامل سوم طول قلمه ریشه (6، 8، 10 و 12 سانتی‌متر)، در هفت تکرار در اسفند 1395 صورت گرفت. بعد از سه ...
بیشتر
این آزمایش با هدف بهینه‌سازی تکثیر تمشک سیاه، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با عامل نخست شامل ارقام (بی‌خار معمولی، بی‌خار اولیه، خاردار زودرس و خاردار میانرس) حاصل از کلکسیون تمشک، عامل دوم قطر قلمه ریشه (2-3 و 3-5 میلی‌متر) و عامل سوم طول قلمه ریشه (6، 8، 10 و 12 سانتی‌متر)، در هفت تکرار در اسفند 1395 صورت گرفت. بعد از سه ماه نگهداری قلمه‌ها در ماسه مرطوب و زیر سایه، صفات ریشه‌دهی و رشد حاصل از آن اندازه‌گیری شد. نتایج ریشه‌دهی قلمه ریشه در ارقام خاردار و بی‌خار نشان داد که رقم خاردار میانرس، قطر 2-3 میلی‌متر و طول 12 سانتی‌متر بیشترین طول ریشه را در گره نزدپاهنگ با میانگین 43/123 میلی‌متر داشت. ارقام بی‌خار معمولی و اولیه در طول 12 سانتی‌متر در هر دو قطر با میانگین 42/71 درصد بیشترین درصد ریشه‌زایی را دارا بودند و اختلاف معنا‌داری با سایر تیمارها داشتند. ارقام بی‌خار در مقایسه با خاردار، بهطور معنا‌داری از درصد زنده‌مانی (3/77 درصد) بهتری برخوردار بود. درحالی‌که طول ریشه کمتر (8/51 سانتی‌متر) و ساقه کوتاه‌تری (07/46 سانتی‌متر) داشت. در رقم‌های بی‌خار، بیشترین درصد زنده‌مانی را بی‌خار معمولی و در بین خاردارها، رقم خاردار زودرس (58/64 درصد) ثبت کرد. نتایج نشان داد که قطر 3-5 میلی‌متر و طول 10 و 12 سانتی‌متر تأثیر معنا‌داری در افزایش ریشه‌زایی قلمه‌ها داشت. تفاوت ژنتیکی ارقام و میزان ذخیره مواد غذایی قلمه‌ها، باید در تکثیر تمشک سیاه با قلمه ریشه مدنظر قرار بگیرد.