عاطفه بیلری؛ جمالعلی الفتی؛ مسعود اصفهانی؛ نادر پیرمرادیان
چکیده
این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد ژنوتیپهای خیار در دو فصل کشت و شناسایی ژنوتیپهای خیار با پایداری عملکرد بالا اجرا شد. پژوهش در گلخانه گروه علوم باغبانی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان به‌صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و در دو فصل پاییز و بهار با ۹ ژنوتیپ (لاین) خیار در سه تکرار انجام شد نتایج نشان داد که ...
بیشتر
این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد ژنوتیپهای خیار در دو فصل کشت و شناسایی ژنوتیپهای خیار با پایداری عملکرد بالا اجرا شد. پژوهش در گلخانه گروه علوم باغبانی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان به‌صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و در دو فصل پاییز و بهار با ۹ ژنوتیپ (لاین) خیار در سه تکرار انجام شد نتایج نشان داد که از نظر صفت تعداد گل ماده در فصل پاییز و بهار به‌ترتیب ژنوتیپ C1 با میانگین 7/۱۶ گل ماده در بوته در فصل پاییز و ژنوتیپ C8 با میانگین ۰/۷ گل ماده در بوته در فصل بهار برتر بودند. هم چنین از نظر سطح برگ ژنوتیپ C10 با میانگین ۶/۲۸۶۶ سانتیمترمربع سطح برگ در فصل پاییز و ژنوتیپ C8 با میانگین ۰/۹۳۴۱ سانتیمترمربع سطح برگ در فصل بهار برتر بودند و از آنها میتوان برای رسیدن به هیبریدهای مناسب برای هر فصل کشت استفاده نمود. همچنین نتایج تجزیه به مؤلفههای اصلی و تجزیه بایپلات جمعیت نشان داد که ژنوتیپ C8 از نظر پایداری صفات مرتبط با عملکرد و صفات رویشی، ژنوتیپ مناسبی برای کشت در هر دو فصل میباشد. همچنین از نظر تعداد میوه ژنوتیپ C1با میانگین ۰/۵ تعداد میوه در بوته در فصل پاییز و ژنوتیپ C10با میانگین ۰/۵ تعداد میوه در بوته در فصل بهار برتر بودند.
مریم سرائی؛ مرتضی مبلغی؛ مرتضی نصیری؛ مجتبی نشایی مقدم
چکیده
انتقال مجدد هیدراتهای کربن از طریق اندامهای هوایی یکی از عوامل مؤثر در پُرشدن دانه برنج میباشد. به‌منظور تعیین سهم انتقال مجدد ماده خشک اندامهای هوایی بر عملکرد دانۀ برنج، پژوهشی با هفت ژنوتیپ امیدبخش و دو رقم شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1396 و 1397 در ایستگاه تحقیقات برنج شهید شیرودی ...
بیشتر
انتقال مجدد هیدراتهای کربن از طریق اندامهای هوایی یکی از عوامل مؤثر در پُرشدن دانه برنج میباشد. به‌منظور تعیین سهم انتقال مجدد ماده خشک اندامهای هوایی بر عملکرد دانۀ برنج، پژوهشی با هفت ژنوتیپ امیدبخش و دو رقم شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1396 و 1397 در ایستگاه تحقیقات برنج شهید شیرودی شهرستان تنکابن اجرا شد. نتایج نشان داد که از نظر میزان انتقال مجدد ماده خشک از طریق برگ پرچم، ساقه و کل اندام هوایی در سطح احتمال یک درصد و از طریق سایر برگها در سطح احتمال پنج درصد تفاوت آماری معنیداری میان ژنوتیپها وجود داشت. مقایسه میانگین بیانگر آن است که بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک از برگ پرچم متعلق به ژنوتیپ 952 با 56 گرم در مترمربع بود. حداکثر انتقال مجدد کربوهیدراتها از طریق سایر برگها، ساقه و کل اندام هوایی به‌ترتیب به مقدار 123، 230 و 398 گرم در مترمربع به ژنوتیپ 953 اختصاص داشت. بیشترین عملکرد دانه مربوط به ژنوتیپ 952 با 7206 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج همبستگی نشان داد که عملکرد دانه با انتقال مجدد ماده خشک از راههای برگ پرچم، ساقه، اندام هوایی و وزن هزاردانه با ضریب 37/0، 55/0، 51/0 و 44/0 همبستگی مثبت و معنیدار داشت. با توجه به عملکرد و میزان انتقال مجدد ماده خشک دو ژنوتیپ 952 و953 ژنوتیپهای مناسبی برای ادامه فعالیتهای تحقیقاتی به‌منظور معرفی رقم جدید برنج به‌ویژه در شرایط کمبود آب و تنش گرما میباشند.
داود صادق زاده اهری
چکیده
اندازه بذر بهعنوان یکی از ویژگی‌های مهم و موثر بر عملکرد دانه و رشد و نمو در اغلب گیاهان زراعی، نقش شناخته شده‌ای دارد. به منظور مطالعه تاثیر اندازه بذر ژنوتیپهای نخود بر تحمل خشکی، آزمایشی با استفاده از طرح دوبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی و طی سه سال زراعی (1392-1389) انجام شد. سطوح تنش خشکی شامل یک‌بار آبیاری بلافاصله ...
بیشتر
اندازه بذر بهعنوان یکی از ویژگی‌های مهم و موثر بر عملکرد دانه و رشد و نمو در اغلب گیاهان زراعی، نقش شناخته شده‌ای دارد. به منظور مطالعه تاثیر اندازه بذر ژنوتیپهای نخود بر تحمل خشکی، آزمایشی با استفاده از طرح دوبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی و طی سه سال زراعی (1392-1389) انجام شد. سطوح تنش خشکی شامل یک‌بار آبیاری بلافاصله پس از کاشت، دوبار آبیاری و سه بار آبیاری هرکدام به فاصله یک‌ماه پس از کاشت در کرت‌های اصلی و ژنوتیپها شامل "آرمان"، "آزاد"، ILC 482" " و یک "توده بومی ترکیه" در کرت‌های اصلی دوم و سه اندازه بذر(درشت با قطر بیش از هشت میلی‌متر، متوسط با قطر شش تا هشت میلی‌متر و ریز با قطر کمتر از شش میلی‌متر) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. تاریخ گلدهی و رسیدن، طول دوره پر شدن دانه، قدرت رشد در شروع گلدهی و رسیدن، ارتفاع بوته، وزن صد دانه، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده و دانه تجزیه و تحلیل گردید. با استفاده از شاخص‌های مختلف تحمل به تنش خشکی (SSI،STI،TOL،MP و GMP) و از روی عملکرد و نیز روش رتبه‌بندی صفات، میزان تحمل به تنش در اندازه‌های متفاوت بذر و ژنوتیپهای آزمایشی برآورد شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه متعلق به بذوری با اندازه متوسط و درشت (900 کیلوگرم در هکتار) بود. جمع‌بندی نتایج بر اساس رتبه‌بندی صفات و شاخص‌های تحمل به تنش نشان داد که رقم "آزاد" متحمل‌ترین ژنوتیپ آزمایشی به تنش خشکی بود. همچنین بذور با اندازه ریز در برابر تنش خشکی حساس‌تر و بذور درشت مقاوم‌تر بودند.
علی نادری عارفی؛ علی احمدی؛ منیژه سبکدست
چکیده
آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در گلخانه و مزرعه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرمسار، در سال زراعی 93-92 انجام شد. کرت‌های اصلی به تنش و کرت‌های فرعی به ژنوتیپهای پنبه اختصاص یافت. پس از ارزیابی 28 ژنوتیپ در گلخانه، ژنوتیپهای ورامین، خرداد، K8801 و K8802 براساس ماده خشک در تنش به عنوان ارقام ...
بیشتر
آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در گلخانه و مزرعه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرمسار، در سال زراعی 93-92 انجام شد. کرت‌های اصلی به تنش و کرت‌های فرعی به ژنوتیپهای پنبه اختصاص یافت. پس از ارزیابی 28 ژنوتیپ در گلخانه، ژنوتیپهای ورامین، خرداد، K8801 و K8802 براساس ماده خشک در تنش به عنوان ارقام تجاری برتر انتخاب و در آزمایش مزرعه‌ای پاسخ آنها به تنش بررسی شد. در گلخانه تنش خشکی باعث کاهش RWC و تلفات رطوبتی برگ قطع شده (ELWL) گردید. ژنوتیپ No.221، آریا، نارابرای و سپید از نظر RWC به سایر ژنوتیپها برتری داشتند. بیشترین ELWL در ژنوتیپ آریا، K8802 و K8801 مشاهده شد که از رطوبت نسبی بالاتری هم برخوردار بودند. ELWL در شرایط تنش در ارقام ورامین و ساحل کمتر بود. در مزرعه اثر دورهای آبیاری 9، 12، 18، 24 و 30 روزه بر عملکرد ورامین و خرداد و ژنوتیپهای K8801 و K8802 بررسی شد. دور آبیاری 9 روزه باعث افزایش عملکرد ارقام ورامین، خرداد و K8801 شد، اما با شاهد در یک سطح آماری بودند. در سطوح رطوبتی چهارم و پنجم عملکرد کاهش یافت. دور آبیاری 18 روزه نیز عملکرد را کاهش داد، اما با توجه به عدم تفاوت آماری و صرفهجویی، توصیه میشود پس از آبیاریهای معمول تا شروع گلدهی (3 نوبت با فواصل 12 روزه)، از این دور آبیاری استفاده شود. توسعه کشت K8801 در مناطق مشابه میتواند ضمن کاهش مصرف آب باعث پایداری تولید شود.
عبدالستار دارابی؛ رضا صالحی
چکیده
ویژگی‌های کمّی و کیفی و قابلیت انبارمانی تودة محلی بهبهان، پیاز اصلاح‌شدة بهبهان و رقم ‘پریماورا’، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان از سال 1388 به‌‌مدت دو سال ارزیابی شد. آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. دانهال‌ها در اواخر آذرماه به زمین اصلی منتقل شدند. برای مقایسة قابلیت انبارمانی ...
بیشتر
ویژگی‌های کمّی و کیفی و قابلیت انبارمانی تودة محلی بهبهان، پیاز اصلاح‌شدة بهبهان و رقم ‘پریماورا’، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان از سال 1388 به‌‌مدت دو سال ارزیابی شد. آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. دانهال‌ها در اواخر آذرماه به زمین اصلی منتقل شدند. برای مقایسة قابلیت انبارمانی جمعیت‌ها از آزمایش کرت‌های خرد‌شده در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. عامل اصلی جمعیت در سه سطح و عامل فرعی زمان بررسی سوخ‌ها در سیزده سطح بود. سوخ‌ها در انبار کنترل‌نشده نگهداری و هر پانزده روز یک‌بار ضایعات انباری بر اساس درصد کاهش وزن، درصد جوانه‌زنی، درصد پوسیدگی و آلودگی به کپک خاکستری ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که بین عملکرد کل (تر) جمعیت‌ها اختلاف معناداری وجود ندارد، ولی عملکرد قابل‌فروش رقم ‘پریماورا’ و پیاز اصلاح‌شده نسبت به تودة محلی بهبهان برتری دارد. پیاز اصلاح‌شده حداکثر عملکرد مادة خشک سوخ را تولید می‌کند و از این نظر، اختلاف آن با تودة منشا و رقم ‘پریماورا’ به‌ترتیب در سطح 5 و 1 درصد معنادار بود. درصد مادة خشک سوخ و درصد خلوص رنگ پیاز اصلاح‌شده از تودة منشا بیشتر بود. درصد وزنی دوقلویی و قطر گردن پیاز اصلاح‌شده در مقایسه با تودة منشا کاهش معناداری نشان داد. قابلیت انبارمانی پیاز اصلاح‌شده و تودة منشا از رقم ‘پریماورا’ بیشتر بود.
علی اسدی کنگرشاهی؛ غلامرضا ثواقبی؛ محمود سمر؛ محسن فرحبخش
چکیده
یکی از پاسخ‌های فیزیولوژیک گیاهان به تنش غرقاب، تغییر در فلورسنس کلروفیل است که به علت سهولت اندازه‌گیری در مزرعه، ارزان و غیر‌تخریبی‌بودن، یکی از مناسب‌ترین روش‌ها برای ارزیابی تحمل ژنوتیپهای مختلف به تنش‌ها است. بنابراین، در این پژوهش، روند تغییرات شاخص فلورسنس کلروفیل (Fv/Fm) نارنگی انشو با 7 پایه (نارنج، سوینگل‌سیتروملو، ...
بیشتر
یکی از پاسخ‌های فیزیولوژیک گیاهان به تنش غرقاب، تغییر در فلورسنس کلروفیل است که به علت سهولت اندازه‌گیری در مزرعه، ارزان و غیر‌تخریبی‌بودن، یکی از مناسب‌ترین روش‌ها برای ارزیابی تحمل ژنوتیپهای مختلف به تنش‌ها است. بنابراین، در این پژوهش، روند تغییرات شاخص فلورسنس کلروفیل (Fv/Fm) نارنگی انشو با 7 پایه (نارنج، سوینگل‌سیتروملو، کاریزوسیترنج، ترویرسیترنج، سی ـ 35، اسموت‌فلت‌سویل و گوتو) در برخی خاک‌های مناطق شرق مازندران تحت تنش غرقاب به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که اثر خاک، پایه و برهم‌کنش آنها بر میانگین تغییرات شاخص فلورسنس کلروفیل پایه‌ها تحت شرایط غرقاب در سطح 1 درصد معنیدار بود. اثر خاک‌های مختلف بر میانگین شاخص فلورسنس کلروفیل در کل دورة غرقاب نشان داد که پایه‌ها در خاک 7 و 1 به‌ترتیب بیشترین و کمترین شاخص را داشتند. اثر پایه‌های مختلف نیز بر شاخص فلورسنس نشان داد که با افزایش زمان غرقاب، این شاخص به‌طور فزاینده‌ای نسبت به شروع غرقاب کاهش یافت و از نظر میانگین شاخص فلورسنس در کل دورة غرقاب گوتو و نارنج به‌ترتیب بیشترین و کمترین شاخص فلورسنس کلروفیل را داشتند، سوینگل‌سیتروملو، کاریزوسیترنج، ترویرسیترنج، اسموت‌فلت‌سویل و سی ـ 35 به‌ترتیب بعد از گوتو قرار گرفتند. همچنین، اثر برهم‌کنش خاک و پایه بر میانگین شاخص فلورسنس نشان داد که تحمل پایه‌ها به غرقاب در خاک‌های مختلف، متفاوت است.