رقیه عادلی؛ الیاس سلطانی؛ غلامعباس اکبری؛ حسین رامشینی
چکیده
شناسایی ارقام متحمل به خشکی از نظر تولید محصول در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، این آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل با 20 ژنوتیپ کلزا و 5 سطح پتانسیل آب 0، 15/0-، 3/0-، 5/0- و 8/0- مگاپاسکال در 4 تکـرار درآزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان در سال1394-1395 اجرا شد. جوانهزنی بذر ژنوتیپ‌های مختلف ...
بیشتر
شناسایی ارقام متحمل به خشکی از نظر تولید محصول در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، این آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل با 20 ژنوتیپ کلزا و 5 سطح پتانسیل آب 0، 15/0-، 3/0-، 5/0- و 8/0- مگاپاسکال در 4 تکـرار درآزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان در سال1394-1395 اجرا شد. جوانهزنی بذر ژنوتیپ‌های مختلف به‌صورت روزانه دوبار در هر پتانسیل آب و دمای 20 درجه سانتی‌گراد ثبت شد. سپس مدل هیدروتایم به دادههای جوانهزنی برازش داده شد. نتایج حاصل از پارامترهای مدل هیدروتایم برای هریک از ژنوتیپ‌ها نتایج نشان داد که لاین کرج1 و رقم اپرا به‌ترتیب با 23/1- و 2/1- مگاپاسکال کم‌ترین مقدار پتانسیل پایه و متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها به خشکی بودند. لاین 203 و رقم لیکورد به‌ترتیب 27/0- و 22/0- بیشترین مقدار پتانسیل پایه و حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها به خشکی بودند. کم‌ترین ضریب هیدروتایم مربوط به ارقام زرفام و طلایه با 67/22 و73/23 مگاپاسکال بر ساعت و بیشترین مقدار این ضریب مربوط به لاین 389 و رقم اپرا به‌ترتیب با 93/50 و07/48 مگاپاسکال بر ساعت بود. پتانسیل پایه با حدود 95 درصد بیشترین توارث‌پذیری را داشت. با استفاده از مدل هیدروتایم ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی شناسایی شد. همچنین، بررسی تنوع ژنتیکی و فنوتیپی و توارث‌پذیری پارامترهای مدل نشان داد تنوع مناسبی در مقاومت ژنوتیپ‌های مختلف به سطوح خشکی وجود داشت که از این تنوع میتوان برای اصلاح ارقام جدید کلزا متحمل به خشکی استفاده کرد.
زینب فتحی منش؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ صادق موسوی فرد؛ غلامحسن ویسکرمی
چکیده
به‌منظور بررسی سازگاری و ارزیابی قابلیت زینتی برخی گونه‌های آلیوم (Allium spp) بومی ایران در شرایط آب‌وهوایی خرم‌آباد پژوهشی در مزرعة دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان طی 94-1393 انجام گرفت. آزمایش بر اساس طرحی کاملاً تصادفی با 21 تیمار (گونه-مکان) در سه تکرار انجام شد. طی رشد، سازگاری و ویژگی‌های فنولوژیکی و مورفولوژیکی اندازه‌گیری و ثبت ...
بیشتر
به‌منظور بررسی سازگاری و ارزیابی قابلیت زینتی برخی گونه‌های آلیوم (Allium spp) بومی ایران در شرایط آب‌وهوایی خرم‌آباد پژوهشی در مزرعة دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان طی 94-1393 انجام گرفت. آزمایش بر اساس طرحی کاملاً تصادفی با 21 تیمار (گونه-مکان) در سه تکرار انجام شد. طی رشد، سازگاری و ویژگی‌های فنولوژیکی و مورفولوژیکی اندازه‌گیری و ثبت شد. تجزیة واریانس ویژگی‌های مورد مطالعه نشان داد که اختلاف آماری معنا‌داری (01/0p≤) در تمامی ویژگی‌ها وجود دارد که نشان‌دهندة تنوع ژنتیکی در گونه‌های مورد مطالعه است. برای تعیین قابلیت زینتی گونه‌های مورد مطالعه از تجزیة خوشه‌ای و تجزیه به مؤلفه‌های اصـلی استفاده و ویژگی‌های مهم از نظر زینتی مانند ارتفاع ساقة گلدهنده، قطر گل‌آذین، دوام گل روی بوته و رنگ گل بررسی شد. بر مبنای دو مؤلفة اول و دوم که 54 درصد از تغییرات موجود بین دادهها را توجیه می‌کند، بای‌پلات مربوط رسم گردید. در فضای بای‌پلات و کلاستر ترسیم‌شده ژنوتیپ‌ها در گروه‌های مشخصی قرارگرفت که مرتبط با ارزش زینتی ژنوتیپ‌ها بود. بر اساس نتایج، گونه Allium iranicum جمع‌آوری‌شده از منطقة دیزین البرز با قطر گل‌آذین بزرگ (28/63 میلی‌متر)، رنگ گل زیبا (بنفش) و سبزبودن در زمستان و گونة Allium oschaninii جمع‌آوری‌شده از منطقة چناران خراسان با عمر بالای گل روی بوته (54 روز)، شکلی زیبا، ارتفاع زیاد ساقة گلدهنده (95 سانتی‌متر) گونه‌های دارای قابلیت زینتی و رشد مناسب شناسایی شدد.
معصومه پوراسماعیل؛ جلال رستگار؛ مهدی زنگی آبادی
چکیده
در تحقیق حاضر، تحمل شوری برخی ژنوتیپ‌های نخود تیپ ‘کابلی’ در مرحلة رشد رویشی با کاربرد تیمارهای 7/1، 5/4 و 5/6 دسی‌زیمنس بر متر نمک کلریدسدیم بررسی شد. تیمارهای شوری با افزایش نمک کلریدسدیم به محلول هوگلند 2/1 تهیه شد که به‌عنوان تیمار شاهد درنظر گرفته شده بود. این آزمایش در قالب طرح کرت‌های خردشده به اجرا درآمد. فاکتور اصلی در این ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، تحمل شوری برخی ژنوتیپ‌های نخود تیپ ‘کابلی’ در مرحلة رشد رویشی با کاربرد تیمارهای 7/1، 5/4 و 5/6 دسی‌زیمنس بر متر نمک کلریدسدیم بررسی شد. تیمارهای شوری با افزایش نمک کلریدسدیم به محلول هوگلند 2/1 تهیه شد که به‌عنوان تیمار شاهد درنظر گرفته شده بود. این آزمایش در قالب طرح کرت‌های خردشده به اجرا درآمد. فاکتور اصلی در این آزمایش تیمار شوری و فاکتور فرعی ژنوتیپ‌های انتخابی بود. تیماردهی به مدت چهل روز دنبال شد. از صفاتی نظیر طول ساقه، سطح برگ، محتوای کلروفیل نسبی و نسبت تولید زیست‌توده یادداشت‌برداری به‌عمل آمد. نمونه‌های مختلف عکس‌العمل متفاوتی به غلظت‌های مختلف شوری نشان دادند. رتبه‌بندی ژنوتیپ‌ها براساس میزان تولید زیست‌تودة رویشی تحت تیمارهای شوری در مقایسه با تیمار شاهد و محاسبة شاخص‌های تحمل تنش نشان داد که نمونه‌های 5620، 5941،6364، 6142، 5280، 6356 و 5843 و رقم ‘هاشم’ بیشترین مقدار شاخص‌های تحمل تنش را دارایند. نمونة 6142 بهترین نمونه از نظر تحمل شوری در مرحلة رشد رویشی در تیمار 5/6 دسی‌زیمنس نمک کلریدسدیم بود. کاشت نمونه‌ها در مزرعة تحقیقاتی در ایستگاه فیض‌آباد نیشابور با هدایت الکتریکی عصارة اشباع خاک 8/9 دسی‌زیمنس بر متر که عموماً تحت تأثیر یون‌های سدیم و کلر بود، آسیب شدیدی را به تمامی نمونه‌ها وارد ساخت، به‌طوری که پس از شصت روز از زمان کاشت، تمامی نمونه‌ها از بین رفت. علت این آسیب شدید به دلیل شوری بالای خاک منطقة آزمایش از حد آستانة تحمل این نمونه‌ها بود.
شاداب فرامرزی؛ عباس یداللهی؛ حسن حاج نجاری؛ عبدالعلی شجاعیان؛ سیما دامیار
چکیده
بررسی شاخص‌های مورفولوژیک سیبهای گوشت قرمز ایرانی یک گام اساسی برای بهبود کیفیت و تجاری سازی آنها می‌باشد. در این پژوهش به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی ارقام سیب گوشت قرمز ایرانی، 17 صفت مورفولوژیک برای هشت ژنوتیپ گوشت قرمز (‘حاجی قرمز’، ‘گوشت قرمز’، ‘عروس گوشت قرمز’، ‘شاهرود-10’، پایه رویشی ‘B.9 ’، ‘قزوین-1’، ...
بیشتر
بررسی شاخص‌های مورفولوژیک سیبهای گوشت قرمز ایرانی یک گام اساسی برای بهبود کیفیت و تجاری سازی آنها می‌باشد. در این پژوهش به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی ارقام سیب گوشت قرمز ایرانی، 17 صفت مورفولوژیک برای هشت ژنوتیپ گوشت قرمز (‘حاجی قرمز’، ‘گوشت قرمز’، ‘عروس گوشت قرمز’، ‘شاهرود-10’، پایه رویشی ‘B.9 ’، ‘قزوین-1’، ‘قزوین-2’ و ‘قزوین-3’) و 12 رقم تجاری ایرانی و خارجی (‘شفیعی’، ‘گلاب کهنز’، ‘سلطانیشبستر’، ‘رددلیشز’، ‘حیدرزاده’، ‘ گلاب صحنه’، ‘گالا’، ‘شفیعآبادی’، ‘جاناتان’ ، ‘ گلدندلیشز’، ‘ گرانیاسمیت’ و ‘فوجی’) اندازه‌گیری شد. دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه‌ای دادهها، کل ژنوتیپ‌ها را در هفت گروه دستهبندی کرد و کلیه ارقام خارجی و داخلی در گروه‌های مجزا قرار گرفتند. نتایج نشان داد که سیبهای گوشت قرمز ایرانی دارای تفاوت قابل مشاهدهای در رنگ گوشت بودند. این تحقیق میتواند در معرفی ارقام گوشت قرمز سیب به بازار مصرف و یا برای استفاده در برنامه های اصلاحی بسیار مفید باشد.
سید سیامک علوی کیا؛ علیرضا پورابوقداره؛ محمد مقدم واحد؛ علی اشرف مهرابی؛ محمد امین مزینانی
چکیده
به منظور ارزیابی اثر تنش کم آبی بر برخی صفات زراعی و مورفولوژیک 8 جمعیت Triticum urartu،از نواحی جغرافیایی مختلف ایران جمع‌آوری و آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایة بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. نتایج حاصل از تجزیة واریانس بیانگر وجود تفاوت معنی‌دار ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر تنش کم آبی بر برخی صفات زراعی و مورفولوژیک 8 جمعیت Triticum urartu،از نواحی جغرافیایی مختلف ایران جمع‌آوری و آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایة بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. نتایج حاصل از تجزیة واریانس بیانگر وجود تفاوت معنی‌دار بین جمعیت‌ها در تمام صفات مورد بررسی به جز تعداد کل پنجه در بوته، وزن کل سنبله‌ها، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل و دورة پر‌شدن دانه بود؛ اکثر صفات مانند سطح برگ، بیوماس، شاخص برداشت و عملکرد دانه در بوته تحت شرایط تنش و بدون تنش ضریب تغییرات ژنتیکی بالایی داشتند. جمعیت‌های جمع‌آوری‌شده از مناطق مریوان و سنقر به‌عنوان جمعیت‌های متحمل‌تر به تنش کم آبی شناسایی شدند، زیرا این جمعیت‌ها از نظر عملکرد دانه در بوته و اجزای عملکرد و برخی از صفات دیگر به‌طور معنی‌دار تحت تأثیر تنش کم آبی قرار نگرفتند. تجزیة خوشه‌ای جمعیت‌های مورد مطالعه را به دو گروه کلی تفکیک کرد که جمعیت‌های متحمل به تنش کم آبی در یک گروه قرار گرفتند. به‌طور کلی نتایج حاصل نشان داد که جمعیت‌های اینکورن وحشی (Triticum urartu) بومی ایران به‌ویژه جمعیت‌های مربوط به نواحی کرمانشاه و کردستان از نظر بسیاری از صفات مورفوفیزیوژیک و زراعی دارای تحمل بیشتری به تنش خشکی هستند.