فاطمه قاسمی؛ وریا ویسانی؛ مرجان دیانت؛ محمود مرادی
چکیده
استفاده از تراکم و ارقامی که قدرت رقابتپذیری بالایی دارند از راههای مؤثر در کنترل علفهای هرز در سیستم مدیریت تلفیقی است. بهمنظور بررسی امکان افزایش قدرت رقابتی برخی از ارقام نخود دیم در مقابل علفهای هرز با استفاده از تراکم کشت آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه ...
بیشتر
استفاده از تراکم و ارقامی که قدرت رقابتپذیری بالایی دارند از راههای مؤثر در کنترل علفهای هرز در سیستم مدیریت تلفیقی است. بهمنظور بررسی امکان افزایش قدرت رقابتی برخی از ارقام نخود دیم در مقابل علفهای هرز با استفاده از تراکم کشت آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، ایستگاه گریزه سنندج در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. فاکتور اول تراکم نخود در سه سطح 30، 36 و 42 بوته در مترمربع بهعنوان کرت اصلی، ارقام نخود در هفت سطح شامل آزاد، جم، محلی، هاشم، ILC482، پیروز و کاکا و عملیات مدیریتی در دو سطح وجین کامل در تمام فصل رشد و عدم وجین بهعنوان فاکتورهای فرعی بودند. براساس نتایج بهدستآمده وجین علف هرز باعث افزایش تعداد غلاف در بوته به میزان 63/35 درصد شد. در عملکرد و اجزای عملکرد نخود بین ارقام موردبررسی تفاوت معنیدار وجود داشت. ارقام ILC482 و کاکا بهترتیب از بیشترین و کمترین تعداد شاخه اصلی به میزان 82/3 و 58/2 برخوردار بودند. بیشترین تعداد شاخه فرعی در تراکم 30 بوته در مترمربع بهدست آمد. بیشترین تعداد غلاف در بوته به میزان 12/14 و 41/13 در ارقام پیروز و جم و کمترین تعداد غلاف در بوته به مقدار 98/7 در رقم هاشم مشاهده شد. حداکثر عملکرد دانه، شاخص تحمل رقابت و کمترین تراکم علف هرز را رقم جم دارا بود. در همه ارقام موردبررسی با افزایش تراکم بوته تعداد دانه در مترمربع، عملکرد دانه و شاخص تحمل رقابت افزایش نشان داد و بیشترین مقدار آنها در تراکم 42 بوته در مترمربع بهدست آمد.
مجید علی نقی پور؛ محمد میرزاخانی؛ کریم نوزاد نمین
چکیده
این بررسی به منظور ارزیابی خصوصیات زراعی ارقام مختلف گلرنگ بهاره در کشت خالص و چند کشتی همزمان و همچنین معرفی و انتخاب مناسب ترین رقم گلرنگ جهت کشت در منطقه آران و بیدگل واقع در شهرستان کاشان، در اسفند ماه سال 1391 اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. ارقام گلرنگ در چهار سطح: ...
بیشتر
این بررسی به منظور ارزیابی خصوصیات زراعی ارقام مختلف گلرنگ بهاره در کشت خالص و چند کشتی همزمان و همچنین معرفی و انتخاب مناسب ترین رقم گلرنگ جهت کشت در منطقه آران و بیدگل واقع در شهرستان کاشان، در اسفند ماه سال 1391 اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. ارقام گلرنگ در چهار سطح: شامل رقم فرامان، صفه اصفهان، گلدشت و رقم محلی اصفهان و تیمار چند کشتی همزمان نیز در چهار سطح: شامل کشت خالص گلرنگ، (کشت همزمان گلرنگ + نخود)، (کشت همزمان گلرنگ + یونجه) و (کشت همزمان گلرنگ + پیاز) بود. در این تحقیق صفاتی از قبیل تعداد روز تا تشکیل غوزه، تعداد شاخههای فرعی، میانگین وزن هر غوزه، میانگین تعداد دانه در هر بوته، عملکرد دانه در هر بوته، عملکرد دانه در متر مربع، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت و میانگین وزن یونجه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر ارقام گلرنگ بر صفات تعداد روز تا شروع غوزه دهی، میانگین وزن هر غوزه، میانگین تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه در بوته، عملکرد دانه در متر مربع و شاخص برداشت در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. همچنین اثر کشت گیاه همراه، بر صفات میانگین وزن هر غوزه، عملکرد بیولوژیکی گلرنگ معنی دار بود. در بین ارقام مختلف گلرنگ بیشترین و کمترین شاخص برداشت دانه در هکتار با میانگین 31/33 و 52/26 درصد هکتار به ترتیب مربوط به ارقام محلی اصفهان و رقم صفه بود.
حمیدرضا چقازردی؛ محمدرضا جهانسوز؛ علی احمدی؛ منوچهر گرجی
چکیده
به منظور مطالعه روشهای بیخاکورزی، خاکورزی کاهشی و خاکورزی متداول بر برخی ویژگیهای فیزیکی خاک، عملکرد و برخی صفات گندم و نخود، آزمایشاتی در طول دو سال در منطقه سرپلذهاب استان کرمانشاه اجرا گردید. نتایج تجزیه مرکب دادهها نشان داد که روشهای مختلف خاکورزی تأثیر معنیداری (01/0≥P) بر عملکرد دانه، رطوبت حجمی خاک، ...
بیشتر
به منظور مطالعه روشهای بیخاکورزی، خاکورزی کاهشی و خاکورزی متداول بر برخی ویژگیهای فیزیکی خاک، عملکرد و برخی صفات گندم و نخود، آزمایشاتی در طول دو سال در منطقه سرپلذهاب استان کرمانشاه اجرا گردید. نتایج تجزیه مرکب دادهها نشان داد که روشهای مختلف خاکورزی تأثیر معنیداری (01/0≥P) بر عملکرد دانه، رطوبت حجمی خاک، وزن مخصوص ظاهری خاک، ماده آلی خاک، ارزش اقتصادی و صفات موفولوژیکی گندم و نخود داشتند. در سال اول، عملکرد دانه گندم در خاکورزی کاهشی حدود 8 درصد نسبت به روش بیخاکورزی و 10 درصد نسبت به روش خاکورزی متداول بیشتر بود، درحالیکه در سال دوم ، عملکرد دانه گندم در خاکورزی کاهشی حدود 2 درصد نسبت به روش بیخاکورزی و 14 درصد نسبت به روش خاکورزی متداول بیشتر بود. همچنین، عملکرد دانه نخود در خاکورزی کاهشی به ترتیب حدود 56 و 8 درصد نسبت به روشهای بیخاکورزی و خاکورزی متداول در سال اول بهتر بوده و در سال دوم، این روش خاکورزی به ترتیب حدود 51 و 20 درصد نسبت به روشهای بیخاکورزی و خاکورزی متداول بهتر بود. بهطورکلی، نتایج نشان داد روش خاکورزی کاهشی مطلوب بوده و استفاده از آن به جای روش خاکورزی متداول به کشاورزان دیمزارهای سرپل ذهاب استان کرمانشاه پیشنهاد میگردد.
محسن زعفرانیه
چکیده
بهمنظور بررسی خصوصیات اجزای عملکرد و عملکرد ژنوتیپهای متحمل به سرمای نخود در شرایط کشت انتظاری و آبیاری تکمیلی، دو آزمایش در قالب طرح بلوکهای جزئی متعادل با 81 ژنوتیپ نخود و سه تکرار در کشت پاییزه اجرا شد. آبیاری تکمیلی در طی فصل رشد، شامل آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 20 روز بعد از آبیاری اول و نیز در آغاز مرحلۀ گلدهی انجام گرفت. ...
بیشتر
بهمنظور بررسی خصوصیات اجزای عملکرد و عملکرد ژنوتیپهای متحمل به سرمای نخود در شرایط کشت انتظاری و آبیاری تکمیلی، دو آزمایش در قالب طرح بلوکهای جزئی متعادل با 81 ژنوتیپ نخود و سه تکرار در کشت پاییزه اجرا شد. آبیاری تکمیلی در طی فصل رشد، شامل آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 20 روز بعد از آبیاری اول و نیز در آغاز مرحلۀ گلدهی انجام گرفت. پس از سرمای زمستان، درصد بقای نمونههای نخود تعیین شد و مجموع بارندگی از کاشت تا برداشت، 267 میلیمتر بود. همچنین ویژگیهای اجزای عملکرد دانه (درصد بقا، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن 100 دانه) و عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت ژنوتیپها اندازهگیری و ثبت شدند. براساس نتایج، تفاوت میان ژنوتیپها از نظر همۀ خصوصیات اندازهگیری معنادار بود. تحت شرایط آبیاری تکمیلی، 40 درصد ژنوتیپها دارای بیش از 76 درصد بقای زمستانه بودند و عملکرد دانۀ 52 درصد ژنوتیپها بیش از 100 گرم در متر مربع بود. در شرایط کشت انتظاری عملکرد دانه حدود 32 درصد از نمونهها بیش از 40 گرم در متر مربع بود. در نهایت در شرایط کشت انتظاری و آبیاری تکمیلی ژنوتیپهای ’333MCC‘،’186MCC‘،’803MCC‘ و ’743MCC‘ با عملکرد بیش از 600 کیلوگرم در هکتار ژنوتیپهای برتر شناسایی شدند.
وحیده خالق نژاد؛ فرهاد جباری
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر تلقیح بذر با باکتریهای ریزوبیوم و ریزوباکتریهای تحریککنندة رشد گیاه (PGPR) بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود زراعی (Cicer arietinum L.) رقم ‘آرمان’، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال 1391 اجرا شد. در این آزمایش، سطوح آبیاری در دو سطح فاریاب (آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر تلقیح بذر با باکتریهای ریزوبیوم و ریزوباکتریهای تحریککنندة رشد گیاه (PGPR) بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود زراعی (Cicer arietinum L.) رقم ‘آرمان’، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال 1391 اجرا شد. در این آزمایش، سطوح آبیاری در دو سطح فاریاب (آبیاری مطلوب از سبز شدن تا رسیدن محصول) و دیم (عدم آبیاری در کل دورة رشد) در کرتهای اصلی؛ و سطوح کودی در هفت سطح (شاهد، مصرف 50 کیلوگرم کود اوره در موقع کاشت، تلقیح بذر با Mesorhizobiumciceri نژاد SWRI-3، تلقیح بذر با Mesorhizobiumciceri نژاد SWRI-17، تلقیح بذر با PGPR، تلقیح مشترک با نژاد ریزوبیومی (SWRI-3+SWRI-17) و تلقیح مشترک با PGPR+SWRI-3+SWRI-17) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که شرایط دیم، موجب کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخههای فرعی، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، عملکرد دانه و زیستی و شاخص برداشت شد. در این تحقیق، استفاده از کودهای زیستی در هر دو شرایط فاریاب و دیم، بهدلیل تأثیر مثبت بر صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، وزن غلاف در بوته و عملکرد زیستی، عملکرد دانة بیشتری را در مقایسه با تیمار شاهد کودی و مصرف کود نیتروژنة اوره تولید کرد. در ضمن، تلقیح مشترک بذر با تمام کودهای زیستی (PGPR+SWRI-3+SWRI-17) نسبت به تلقیح جداگانه موجب افزایش 18-36 درصدی عملکرد دانه در شرایط فاریاب و 34-50 درصدی در شرایط دیم شد
مختار قبادی؛ حسین صلاحی؛ محمداقبال قبادی؛ سیروس منصوری فر
چکیده
به منظور بررسی واکنش عملکرد گیاه نخود به تنش خشکی و روشهای مصرف کود نیتروژن، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه و در دو سال زراعی 1388-89 و 1389-90 به اجرا درآمد. آبیاری تکمیلی در سه سطح (1. بدون آبیاری، 2. یک نوبت آبیاری در ابتدای گلدهی، و 3. دو نوبت آبیاری در مراحل گلدهی و غلاف بستن) به منزلة ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش عملکرد گیاه نخود به تنش خشکی و روشهای مصرف کود نیتروژن، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه و در دو سال زراعی 1388-89 و 1389-90 به اجرا درآمد. آبیاری تکمیلی در سه سطح (1. بدون آبیاری، 2. یک نوبت آبیاری در ابتدای گلدهی، و 3. دو نوبت آبیاری در مراحل گلدهی و غلاف بستن) به منزلة عامل اصلی و ترکیب تیمارهای مقادیر و روشهای مصرف کود نیتروژن در نه سطح به منزلة عامل فرعی درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد که آبیاری تکمیلی منجر به افزایش معنادار تعداد دانه در بوته و وزن صددانه میشود و از این طریق عملکرد نهایی دانه افزایش مییابد. از نظر عملکرد دانه، بین تیمارهای یک نوبت و دو نوبت آبیاری تکمیلی (به ترتیب با 1646 و 1728 کیلوگرم در هکتار) اختلاف آماری معناداری مشاهده نشد. روشهای کاربرد کود نیتروژن روی عملکرد دانه و برخی اجزای آن تأثیر معنادار داشت، اما بر وزن صددانه تأثیری نداشت. مصرف توأم خاک کاربرد و محلولپاشی کود نیتروژن با تأثیر مثبت بر تعداد دانه در بوته، موجب افزایش عملکرد دانه شد. درمجموع، بهمنظور حصول حداکثر عملکرد دانه در زراعت نخود، انجام یک نوبت آبیاری تکمیلی در مرحلة گلدهی، همچنین استفاده از هر دو روش کاربرد کود نیتروژن (خاک کاربرد و محلولپاشی) توصیه میشود.