مسلم حیدری؛ سید محسن موسوی نیک؛ نوشین میر
چکیده
کاربرد بیرویه کودهای شیمیایی موجب آلودگی خاک و منابع آب سطحی و زیرزمینی شده است. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی امکان کاهش آلودگی آب‌های سطحی به نیترات و هم‌چنین تأثیر نیتروژن بر ویژگیهای کمی و کیفی لوبیا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در سال زراعی 94-93 به‌صورت ...
بیشتر
کاربرد بیرویه کودهای شیمیایی موجب آلودگی خاک و منابع آب سطحی و زیرزمینی شده است. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی امکان کاهش آلودگی آب‌های سطحی به نیترات و هم‌چنین تأثیر نیتروژن بر ویژگیهای کمی و کیفی لوبیا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در سال زراعی 94-93 به‌صورت گلدانی به‌اجرا در آمد. عامل اول شامل چهار نوع کود نیتروژندار، X1 (زئولیت- EN)، X2 (زئولیت- AcAcEN)، X3 (زئولیت-HED)، X4 (کود اوره) و X0(نمونه شاهد- عدم استفاده از کود) و عامل دوم دو گونه لوبیا شامل لوبیا قرمز (Phaseolus vulgarize L.) رقم درخشان و لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata L.) از ژنوتیپ 29005 بودند. کاربرد نانو کودهای زئولیت عاملدار شده باعث کاهش آبشویی نیترات از واحدهای آزمایشی (گلدانها) شدند. در این میان، کود زئولیتی X3 توانست در مقایسه با کود اوره، آبشویی نیترات را 48 درصد کاهش دهد. مقدار نیتروژن خاک در گلدان حاوی کود X3، 115/0 قسمت در میلیون بود و در مقایسه با تیمار کود اوره 30 درصد حفظ و نگهداری این عنصر را درخاک بهبود بخشید. کود زئولیت X3 توانست باعث بهبود ویژگیهای رشد در گیاه لوبیا شود. بر این اساس کود X3، موجب افزایش شاخص‌های کلروفیل، پروتئین و عملکرد دانه به‌ترتیب به‌میزان 44، 64 و 56 درصد در مقایسه با تیمار شاهد شد. به‌طورکلی کاربرد نانوزئولیتهای عاملدار شده نقش مفیدی در کاهش آبشویی نیترات و بهبود خصوصیتهای کمی و کیفی گیاه لوبیا دارد.