فرناز فرجی؛ مسعود اصفهانی؛ محمدرضا علیزاده؛ علی اعلمی
چکیده
بهمنظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوتهو محتوای کربوهیدراتهای ساقه در ارقام بومی و اصلاح شده برنج، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای زراعی 1391 و 1392 اجرا شد. ژنوتیپهای برنج شامل سه رقم بومی (‘هاشمی’، ‘علیکاظمی’ و ‘سنگ جو’)، شش ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوتهو محتوای کربوهیدراتهای ساقه در ارقام بومی و اصلاح شده برنج، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای زراعی 1391 و 1392 اجرا شد. ژنوتیپهای برنج شامل سه رقم بومی (‘هاشمی’، ‘علیکاظمی’ و ‘سنگ جو’)، شش رقم اصلاح شده (‘خزر’، ‘سپیدرود’، ‘کادوس’، ‘گوهر’، ‘درفک’ و ‘دیلم’) و سه لاین امیدبخش (831، 841 و 416) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقاومت به شکستگی میانگرههای سوم و چهارم مربوط به رقم اصلاح شده ‘خزر’ بود. بهعلاوه همبستگی مثبت و معنیداری بین متوسط قطر میانگره، نسبت وزن به طول میانگره‌ها و محتوای کربوهیدراتهای غیرمحلول ساقه با مقاومت به شکستگی میانگره سوم و چهارم وجود داشت. همچنین، بین تعداد سلولهای پارانشیمی با محتوای کربوهیدراتهای غیرمحلول در دو مرحله گردهافشانی و رسیدگی همبستگی مثبت و معنیداری مشاهده شد. از سوی دیگر، بین کارایی انتقال مجدد کربوهیدراتها با مقاومت به شکستگی میانگره همبستگی منفی و معنیداری وجود داشت. نتایج تجزیه به عاملها، صفات را در دو گروه مجزا قرار داد. عامل اول به عنوان عامل مقاومت به خوابیدگی نامگذاری و 01/71 درصد از کل واریانس دادهها را شامل شد. عامل دوم با دارا بودن 74/19 درصد از کل واریانس دادهها به عنوان عامل مورفولوژیک حساسیت به خوابیدگی نامگذاری شد. براساس نتایج تحقیق حاضر، به نظر میرسد که قطر متوسط میانگره، ضخامت میانگره و نسبت وزن به طول میانگرههای سوم و چهارم و همچنین خصوصیات شیمیایی ساقه نقش اصلی در مقاومت به خوابیدگی بوته برنج ایفا میکنند.