عباس خنامانی؛ عنایت الله توحیدی نژاد؛ غلامرضا خواجویی نژاد؛ جلال قنبری
چکیده
این آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در طول فصل رشد 1399 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. مقادیر کود نیتروژنه (عدم کاربرد، 50 و 100 درصد؛ به‌ترتیب صفر، 75 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی، تلقیح با باکتری محرک رشد (عدم تلقیح و تلقیح با Pantoea agglomerans) به‌عنوان عامل ...
بیشتر
این آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در طول فصل رشد 1399 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. مقادیر کود نیتروژنه (عدم کاربرد، 50 و 100 درصد؛ به‌ترتیب صفر، 75 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی، تلقیح با باکتری محرک رشد (عدم تلقیح و تلقیح با Pantoea agglomerans) به‌عنوان عامل فرعی و سیستم‌های مختلف کشت مخلوط شنبلیله و سیاهدانه (100: 0، 75: 25، 50: 50 و 25: 75، 0: 100) به‌عنوان عامل فرعی فرعی موردبررسی قرار گرفتند. زیست‌توده، عملکرد، کارایی مصرف نیتروژن، کارایی زراعی کود و نسبت برابری زمین (LER) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین زیست‌توده و کارایی مصرف نیتروژن گیاهان موردبررسی از کوددهی 100 درصد و تلقیح با باکتری در تک‌کشتی حاصل شد. هم‌چنین، LER کل با کوددهی (بین 51-28 درصد) و تلقیح (23 درصد) به‌طور معنی‌داری بهبود یافت و در الگوهای کشت 75:25 و 50:50 به‌ترتیب با مقادیر 732/1 و 688/1 مزیت بالاتری نشان داد. در مقابل، کاهش کوددهی به میزان 50 درصد در شرایط تلقیح باکتریایی، کارایی زراعی کود را به‌ویژه در تک‌کشتی شنبلیله افزایش داد. کوددهی، کارایی مصرف نیتروژن کل را افزایش داد و تلقیح در نسبت‌های بالای شنبلیله منجر به حصول بیش‌ترین کارایی شد. نسبت کشت 75:25 شنبلیله: سیاهدانه در شرایط کاربرد 150 کیلوگرم اوره و تلقیح با باکتری با LER حدود 2 بهترین ترکیب تیماری جهت حصول حداکثر بهره‌وری کلی بود. در موارد محدودیت در کاربرد کود نیز 50 درصد کوددهی و تلقیح با باکتری در همین نسبت کشت می‌تواند قابل توصیه باشد. پژوهش حاضر نشان می‌دهد که کاربرد تلفیقی باکتری و کوددهی می‌تواند کارایی کلی کشت مخلوط را افزایش دهد.
جلال قنبری؛ مرضیه بشارتی فر؛ غلامرضا خواجویی نژاد
چکیده
زیستگاه‌های طبیعی شیرین‌بیان به‌طور چشم‌گیری کاهش یافته در حالی‌که تقاضا برای آن در حال افزایش است. بذرهای شیرین‌بیان به‌دلیل خواب ثانویه تحمیل‌شده توسط پوسته سخت دانه سرعت جوانه‌زنی پایینی را نشان می‌دهند. در این مطالعه که در بهار 1400 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد، اثر متقابل خراش‌دهی با سولفوریک‌اسید (97-95 درصد به‌مدت ...
بیشتر
زیستگاه‌های طبیعی شیرین‌بیان به‌طور چشم‌گیری کاهش یافته در حالی‌که تقاضا برای آن در حال افزایش است. بذرهای شیرین‌بیان به‌دلیل خواب ثانویه تحمیل‌شده توسط پوسته سخت دانه سرعت جوانه‌زنی پایینی را نشان می‌دهند. در این مطالعه که در بهار 1400 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد، اثر متقابل خراش‌دهی با سولفوریک‌اسید (97-95 درصد به‌مدت 60 دقیقه) با غلظتهای جیبرلیک‌اسید (صفر، 100، 250، 500 و 1000 میلی‌گرم در لیتر) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد با وجود اینکه در بذور خراش‌دهی شده تفاوتی در جوانه‌زنی بین سطوح جیبرلیک‌اسید ملاحظه نشد، تیمار با غلظت 250 میلی‌گرم در لیتر جیبرلیک‌اسید در شرایط عدم خراش‌دهی جوانه‌زنی را 36 درصد نسبت به شاهد بهبود داد. در مقابل، با افزایش غلظت جیبرلیک‌اسید طول گیاهچه، ارتفاع ساقه، تعداد برگ، تعداد برگ مرکب، سطح برگ، وزن تر و خشک ساقه و ریشه افزایش و شاخص کلروفیل (SPAD) کاهش یافت. در نتیجه، خراش‌دهی شیمیایی و تیمار با جیبرلیک‌اسید 1000 میلی‌گرم در لیتر می‌تواند به‌طور مؤثری سرعت و یکنواختی جوانه‌زنی و هم‌چنین رشد اولیه گیاه شیرین‌بیان را افزایش دهد.
نسیمه منتظری تختی؛ غلامرضا خواجویی نژاد؛ محمد جواد آروین
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تیمارهای شیمیایی بر خصوصیات رشد و نمو چهار رقم جو، آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان، طی سال‌های 93-1392 اجرا شد. عامل اصلی شامل: آبیاری (شاهد و قطع آبیاری بعد از گلدهی) و عامل فرعی شامل چهار رقم جو ʼنصرتʻ، ʼافضلʻ، ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تیمارهای شیمیایی بر خصوصیات رشد و نمو چهار رقم جو، آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان، طی سال‌های 93-1392 اجرا شد. عامل اصلی شامل: آبیاری (شاهد و قطع آبیاری بعد از گلدهی) و عامل فرعی شامل چهار رقم جو ʼنصرتʻ، ʼافضلʻ، ʼیوسفʻ، ʼلاین 12ʻUH و عامل فرعی شامل: شاهد، سالیسیلیک اسید با غلظت 5/0 میلی‌مولار (خیساندن بذر، محلول‌پاشی در مرحله گرده‌افشانی، خیساندن بذر و محلول‌پاشی) و محلول‌پاشی گیاهان با سلنیوم در مرحله پر شدن ساقه (40 میلی‌گرم در لیتر از منبع سلنات سدیم) بودند. تنش خشکی موجب کاهش معنی‌دار شاخص کلروفیل (10 درصد)، وزن هزاردانه (19 درصد)، عملکرد دانه (20 درصد)، عملکرد بیولوژیک (11 درصد) و شاخص برداشت (12 درصد) گردید. در مقابل سالیسیلیک اسید به‌طور معنی‌داری افزایش ارتفاع بوته، طول ریشک و سنبله، شاخص کلروفیل، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت را به همراه داشت. محلول‌پاشی گیاهان با سلنات موجب افزایش معنی‌دار غلظت سلنیوم در دانه تمام ارقام نسبت به تیمار شاهد گردید. طبق نتایج حاصل، کاربرد سالیسیلیک اسید موجب بهبود رشد گیاه در هر دو شرایط تنش و بدون تنش می‌گردد و کاربرد سلنیوم نیز موجب غنی‌سازی دانه جو می‌گردد. بنابراین، استفاده از این دو ماده جهت بهبود کمی و کیفی محصول جو توصیه می‌گردد.