سحر بینش؛ غلام عباس اکبری؛ الیاس سلطانی؛ فاطمه امینی
چکیده
به‌منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی بذور گیاه دارویی ریحان (.Ocimum basilicum L) به دما و تعیین دماهای کاردینال برای درصد و سرعت جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت تجزیه‌ی مرکب در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و شش سطح دمایی (8، 15، 20، 25، 30 و35 درجه‌ی سانتی‌گراد) در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. در این تحقیق ...
بیشتر
به‌منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی بذور گیاه دارویی ریحان (.Ocimum basilicum L) به دما و تعیین دماهای کاردینال برای درصد و سرعت جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت تجزیه‌ی مرکب در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و شش سطح دمایی (8، 15، 20، 25، 30 و35 درجه‌ی سانتی‌گراد) در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. در این تحقیق 22 توده‌ی ریحان شامل تهران (سبز)، شهرری (سبز)، بیرجند (سبز)، بیرجند (بنفش)، شیراز (سبز)، زابل (سبز)، زاهدان1 (سبز)، زاهدان2 (سبز)، کرمانشاه (سبز)، پیشوا (سبز)، پیشوا (بنفش)، ملایر (سبز)، خاش (سبز)، تنکابن محلی (سبز)، اصفهان 2 (سبز)، اصفهان 2 (بنفش)، اصفهان 3 (سبز)، اصفهان 4 (سبز)، مشهد (سبز)، ناپولتا آمریکایی (سبز)، جینویس ایتالیایی (سبز) و سوئیس (سبز) مورد ارزیابی قرارگرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر دما، ژنوتیپ و اثرات متقابل آن‌ها بر درصد و سرعت جوانه‌زنی در سطح 5 درصد معنی دار بود. بازه‌ی دمای بهینه برای درصد و سرعت جوانه‌زنی به‌ترتیب 78/27-10/19و 89/29-32/20 درجه‌ی سانتی‌گراد به‌دست آمد. در اکثر توده‌ها بالاترین سرعت جوانه‌زنی در دمای 25 درجه‌ی سانتی‌گراد مشاهده شد. بین توده‌های مورد ارزیابی در این تحقیق، توده اصفهان 3 در همه‌ی دماها بالاترین سرعت جوانه‌زنی را به خود اختصاص داد. نتایج آزمایش نشان داد که واکنش درصد و سرعت جوانه‌زنی به دما به‌ترتیب با تابع بتا و دوتکه‌ای توصیف خوبی داشتند و با استفاده از این دو مدل می‌توان دماهای کاردینال را برای ریحان تعیین کرد.
رقیه عادلی؛ الیاس سلطانی؛ غلامعباس اکبری؛ حسین رامشینی
چکیده
شناسایی ارقام متحمل به خشکی از نظر تولید محصول در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، این آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل با 20 ژنوتیپ کلزا و 5 سطح پتانسیل آب 0، 15/0-، 3/0-، 5/0- و 8/0- مگاپاسکال در 4 تکـرار درآزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان در سال1394-1395 اجرا شد. جوانه‌زنی بذر ژنوتیپهای مختلف ...
بیشتر
شناسایی ارقام متحمل به خشکی از نظر تولید محصول در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، این آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل با 20 ژنوتیپ کلزا و 5 سطح پتانسیل آب 0، 15/0-، 3/0-، 5/0- و 8/0- مگاپاسکال در 4 تکـرار درآزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان در سال1394-1395 اجرا شد. جوانه‌زنی بذر ژنوتیپهای مختلف به‌صورت روزانه دوبار در هر پتانسیل آب و دمای 20 درجه سانتی‌گراد ثبت شد. سپس مدل هیدروتایم به دادههای جوانه‌زنی برازش داده شد. نتایج حاصل از پارامترهای مدل هیدروتایم برای هریک از ژنوتیپ‌ها نتایج نشان داد که لاین کرج1 و رقم اپرا به‌ترتیب با 23/1- و 2/1- مگاپاسکال کم‌ترین مقدار پتانسیل پایه و متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها به خشکی بودند. لاین 203 و رقم لیکورد به‌ترتیب 27/0- و 22/0- بیش‌ترین مقدار پتانسیل پایه و حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها به خشکی بودند. کم‌ترین ضریب هیدروتایم مربوط به ارقام زرفام و طلایه با 67/22 و73/23 مگاپاسکال بر ساعت و بیش‌ترین مقدار این ضریب مربوط به لاین 389 و رقم اپرا به‌ترتیب با 93/50 و07/48 مگاپاسکال بر ساعت بود. پتانسیل پایه با حدود 95 درصد بیش‌ترین توارث‌پذیری را داشت. با استفاده از مدل هیدروتایم ژنوتیپهای متحمل به خشکی شناسایی شد. همچنین، بررسی تنوع ژنتیکی و فنوتیپی و توارث‌پذیری پارامترهای مدل نشان داد تنوع مناسبی در مقاومت ژنوتیپهای مختلف به سطوح خشکی وجود داشت که از این تنوع می‌توان برای اصلاح ارقام جدید کلزا متحمل به خشکی استفاده کرد.
الیاس سلطانی؛ افشین سلطانی؛ مصطفی اویسی
چکیده
تاکنون، برنامههای کامپیوتری مختلفی نظیر برنامة Germin برای محاسبة مؤلفههای جوانه‌زنی طراحی شده است که استفاده از آن‌ها اشکالاتی در بر دارد. هدف از این مطالعه اصلاح برنامة Germin برای محاسبة مؤلفههای جوانه‌زنی بود. با کمک برنامة بهینه‌شده اقدام به مدل‌سازی تأثیرات زوال بذر بر سبزشدن گندم در سطوح مختلف خشکی شد. به این منظور این ...
بیشتر
تاکنون، برنامههای کامپیوتری مختلفی نظیر برنامة Germin برای محاسبة مؤلفههای جوانه‌زنی طراحی شده است که استفاده از آن‌ها اشکالاتی در بر دارد. هدف از این مطالعه اصلاح برنامة Germin برای محاسبة مؤلفههای جوانه‌زنی بود. با کمک برنامة بهینه‌شده اقدام به مدل‌سازی تأثیرات زوال بذر بر سبزشدن گندم در سطوح مختلف خشکی شد. به این منظور این آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به روش فاکتوریل با ترکیب پنج سطح زوال بذر (صفر، 48، 72، 96 و 144 ساعت دورة تسریع پیری) و سه سطح خشکی (1-، 5- و 10- بار) انجام شد. نتایج نشان داد که تابع چاپمن ـ ریچاردز به‌خوبی سبزشدن تجمعی را در همة تیمارهای زوال بذر و شرایط خشکی شرح می‌دهد. با افزایش دورههای تسریع پیری زمان حرارتی برای سبزشدن از 145 به 194 درجة سانتی‌گراد روز رشد افزایش یافت و تنش خشکی نیز به افزایش زمان حرارتی منجر شد. برای مثال در تیمار 144ساعت تسریع پیری زمان حرارتی به 240 درجة سانتی‌گراد روز رشد رسید. درصد و سرعت سبزشدن با افزایش دورة تسریع پیری کاهش یافتند. نتایج نشان داد با افزایش زمان حرارتی در شرایط مطلوب محیطی زمان حرارتی برای سبزشدن در شرایط تنش خشکی بهطور خطی افزایش یافت. برنامة بهینه‌شده توانست مؤلفههای جوانه‌زنی را محاسبه کند و توصیه می‌شود در مطالعات بذری از Germin بهینه‌شده استفاده شود.