علیرضا همدمی؛ هاشم هادی؛ امیر رحیمی
چکیده
هدف: علف‌های هرز باعث کاهش عملکرد و کیفیت شنبلیله می شوند. پژوهش حاضر، به منظور بررسی تأثیر دوره های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله انجام گرفت.روش پژوهش: این آزمایش در 12 سطح با سه تکرار تنظیم شدند که شش سطح آن برای کنترل علف‌های هرز و شش سطح دیگر برای تداخل علف‌های هرز بود (شامل تیمارهای کنترل ...
بیشتر
هدف: علف‌های هرز باعث کاهش عملکرد و کیفیت شنبلیله می شوند. پژوهش حاضر، به منظور بررسی تأثیر دوره های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله انجام گرفت.روش پژوهش: این آزمایش در 12 سطح با سه تکرار تنظیم شدند که شش سطح آن برای کنترل علف‌های هرز و شش سطح دیگر برای تداخل علف‌های هرز بود (شامل تیمارهای کنترل علف‌های هرز از سبزشدن تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخه گلزا، تا سومین شاخه گلزا، تا گلدهی، تا دانه بندی و تیمارهای حضور علف هرز (تداخل) تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخه گلزا، تا سومین شاخه گلزا، تا گلدهی و تا دانه‌بستن) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1397 اجرا شد.یافته ها: نتایج نشان داد که تیمار تداخل تا سومین برگ حقیقی کم‌ترین وزن خشک علف‌های هرز را داشت. در هر دو سری تیمار با افزایش دوره حضور علف‌های هرز، کاهش معنی داری در عملکرد دانه در بوته و هکتار شنبلیله مشاهده شد، به طوری که شروع دوره بحرانی در دو سطح 5 و 10 درصد کاهش عملکرد قابل‌قبول دانه در هکتار به ترتیب 140 و 158 درجه-روزهای رشد از زمان سبزشدن و پایان دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز نیز در دو سطح کاهش عملکرد مذکور به ترتیب 349 و 282 درجه-روز رشد از سبزشدن گیاه تعیین شدند.نتیجه گیری: بنابراین بهترین زمان مبارزه در سطح 5 درصد کاهش عملکرد، کنترل از سومین برگ حقیقی تا گلدهی و در سطح 10 درصد کاهش عملکرد، کنترل از چهار برگی تا قبل از ظهور گل ها بود.
مهدیه فلاح؛ هاشم هادی؛ رضا امیرنیا؛ عبدالله حسن زاده قورت تپه
چکیده
جهت بررسی تأثیر بقایای کود سبز و منابع مختلف کودی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن دانه گیاه کتان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه در دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل کود سبز در دو سطح بدون ...
بیشتر
جهت بررسی تأثیر بقایای کود سبز و منابع مختلف کودی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن دانه گیاه کتان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه در دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل کود سبز در دو سطح بدون کود سبز و شبدر قرمز، منابع مختلف کودی بیولوژیک در چهار سطح شاهد (عدم مصرف کود)، مایکوریزا، ورمی‌کمپوست و مایکوریزا+ ورمی‌کمپوست در شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بررسی شد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که سال اثر معنیدار بر صفات کلروفیل a، درصد کلونیزاسیون، درصد نیتروژن و فسفر دانه، عملکرد بیولوژِیک و درصد روغن دانه داشت. تیمار قطع آبیاری سبب کاهش تمامی صفات به‌جز پرولین و کربوهیدرات محلول شد. کود سبز، مایکوریزا و ورمی‌کمپوست سبب افزایش معنیدار صفات موردمطالعه در هر دو سطح آبیاری شدند به‌جز نیتروژن دانه که کود سبز بر آن تأثیری نداشت. تیمار تلفیقی مایکوریزا+ ورمی‌کمپوست نسبت به کاربرد جداگانه هر یک از آن‌ها منجر به افزایش 98/68 درصد و 34/61 درصدی عملکرد بیولوژیک و 18/11 درصد و 5/4 درصدی روغن دانه نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب در تیمار آبیاری کامل و قطع آبیاری شد. در نهایت کاربرد مایکوریزا و ورمی‌کمپوست پس از کود سبز سبب بهبود شاخص‌های کمی و کیفی کتان در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی شد.
سمیه کرمی؛ هاشم هادی؛ مهدی تاجبخش شیشوان؛ سید علی محمد مدرس ثانوی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و زئولیت بر کلروفیل، عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در دو سال زراعی 1392و 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری بعد از تخلیه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و زئولیت بر کلروفیل، عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در دو سال زراعی 1392و 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری بعد از تخلیه 40، 60 و 75 درصد آب قابل استفاده و عامل فرعی حاصل از ترکیب دو عامل سطوح مختلف نیتروژن با چهار سطح صفر، 80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار و عامل سطوح مختلف زئولیت در دو سطح صفر و 10 تن در هکتار بود. نتایج نشان داد که افزایش فواصل آبیاری، به‌ویژه آبیاری بعد از تخلیه 75 درصد آب قابل استفاده، منجر به کاهش کلروفیل (37 درصد)، عملکرد خشک علوفه (40 درصد)، ماده خشک قابل هضم (18 درصد)، پروتئین (17 درصد) و خاکستر (16 درصد)، ولی باعث افزایش الیاف شوینده در محلول خنثی (16 درصد) و اسیدی (7 درصد) نسبت به تیمار آبیاری شاهد شد. اما، کاربرد زئولیت در شرایط تنش کم آبیاری، منجر به افزایش محتوای کلروفیل، عملکرد خشک علوفه، ماده خشک قابل هضم، پروتئین و خاکستر و کاهش الیاف شوینده در محلول اسیدی و خنثی شد. در شرایط کمبود آب در خاک، همچنین در شرایط کاربرد زئولیت، مصرف بیش از 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن تأثیری در عملکرد علوفه خشک نداشت. بنابراین، در صورت استفاده از زئولیت، کاربرد 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، برای به‌دست آوردن عملکرد علوفه مناسب و با کیفیت تاج خروس کافی است.
سید جواد طالب زاده؛ هاشم هادی؛ رضا امیرنیا؛ مهدی تاجبخش شیشوان؛ محمد رضایی مرادعلی
چکیده
به‌منظور ارزیابی الگوی توزیع مواد فتوسنتزی به دانة ژنوتیپ‌های گندم در شرایط تنش خشکی آخر فصل، یازده لاین امیدبخش گندم زمستانه به‌همراه ارقام’اروم‘،’زارع‘،’میهن‘،’پیشگام‘و’زرین‘ در دو سطح آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری از مرحلة گلدهی) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393 ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی الگوی توزیع مواد فتوسنتزی به دانة ژنوتیپ‌های گندم در شرایط تنش خشکی آخر فصل، یازده لاین امیدبخش گندم زمستانه به‌همراه ارقام’اروم‘،’زارع‘،’میهن‘،’پیشگام‘و’زرین‘ در دو سطح آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری از مرحلة گلدهی) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393 ارزیابی شد. آزمایش بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بود. نتایج نشان داد تنش کمآبی بهصورت معناداری بر میزان انتقال مجدد، سهم انتقال مجدد و محدودیت منبع افزود و از مقدار وزن سنبله، وزن پدانکل، محدودیت مخزن با حذف سایر برگ‌ها، محدودیت مخزن با حذف برگ پرچم، عملکرد دانه و شاخص برداشت کاست، به‌طوری که تنش کمآبی میزان انتقال مجدد را 45/45 درصد افزایش داد و سهم کل عملکرد دانه از انتقال مجدد از 30/18 درصد در شرایط بهینه به 33/43 درصد در شرایط تنش افزایش داد. در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی در شرایط بهینة رطوبتی دو ژنوتیپ زرین و میهن و در شرایط تنش انتهایی ژنوتیپ میهن بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. در این مطالعه، در شرایط تنش کمآبی عملکرد دانه با میزان انتقال مجدد و سهم انتقال مجدد همبستگی مثبت و معنادار نشان داد. می‌توان نتیجه گرفت ارقام و ژنوتیپ‌هایی که در هر دو شرایط از میزان انتقال مجدد و سهم انتقال مجدد کافی در عملکرد برخوردارند، ارقام مناسبی برای کشت در شرایط بهینه، همچنین در مناطقی است که با تنش کمآبی انتهایی روبه‌رویند.
رویا کریمی؛ هاشم هادی؛ مهدی تاج بخش شیشوان
چکیده
باتوجه به جهانی بودن مشکل کمآبی، بررسی امکان کاهش خسارت ناشی از تنش کمآبی اهمیت زیادی دارد. این آزمایش بهصورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه، طی سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. تنش کمآبی در سه سطح، آبیاری پس از رسیدن رطوبت خاک به 90، 70 و 50 درصد ظرفیت ...
بیشتر
باتوجه به جهانی بودن مشکل کمآبی، بررسی امکان کاهش خسارت ناشی از تنش کمآبی اهمیت زیادی دارد. این آزمایش بهصورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه، طی سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. تنش کمآبی در سه سطح، آبیاری پس از رسیدن رطوبت خاک به 90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی در کرت اصلی و محلولپاشی روی برگ‌های سورگوم علوفه‌ای در پنج سطح بدون محلولپاشی، محلولپاشی اسید سالیسیلیک در دو سطح 5/0 و یک میلیمولار و سولفات روی در دو سطح 300 و 3000 میلیگرم در لیتر، در زمان پنج تا شش‌برگی در دو نوبت با فاصله سه روز، در کرتهای فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار محلولپاشی در کمآبی برای رنگیزههای فتوسنتزی به‌جز کلروفیل کل و نیز برای محتوای آب نسبی معنیدار شد. همچنین، اثرات اصلی محلولپاشی و کمآبی، بر روی تعداد برگ، وزن خشک برگ، ساقه و عملکرد علوفه در مترمربع، نشت الکترولیت و شاخص سطح برگ معنیدار بود، عملکرد علوفه خشک در شرایط کمآبی شدید نسبت به آبیاری نرمال دچار کاهش معنیدار 11/21 درصدی شد. بیشترین عملکرد علوفه خشک با میانگین 53/1571 گرم در مترمربع از محلولپاشی سولفات روی 3000 میلیگرم در لیتر و اسید سالیسیلیک 5/0 میلیمولار حاصل شد که علاوه بر جبران هزینه‌های محلولپاشی منجر به افزایش قابل‌قبول درآمد کشاورزان و نیز قابل توصیه می‌باشد.