فاطمه دلاورنیا؛ فائزه زعفریان؛ رقیه حسن پور؛ همت اله پیردشتی
چکیده
بهمنظور ارزیابی توانایی گیاه سورگوم علوفهای (Sorghum bicolor L.) در حذف فلز سنگین کادمیم به کمک بیوچار (زغال زیستی) و باکتری سودوموناس پوتیدا (Pseudomonas putida) آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در تابستان سال 1398 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که حضور کادمیم ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی توانایی گیاه سورگوم علوفهای (Sorghum bicolor L.) در حذف فلز سنگین کادمیم به کمک بیوچار (زغال زیستی) و باکتری سودوموناس پوتیدا (Pseudomonas putida) آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در تابستان سال 1398 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که حضور کادمیم در بستر کشت گیاه سورگوم موجب کاهش وزن خشک ریشه و شاخساره شد. اما افزودن بیوچار و تلقیح سودوموناس پوتیدا به‌طور معنی‌داری موجب افزایش صفات مذکور شد. فاکتور تجمع زیستی ریشه و شاخساره از غلظت 25 تا 100 میلیگرم کادمیم در کیلوگرم خاک روند افزایشی داشت، به‌طوری‌که بیشترین فاکتور تجمع زیستی شاخساره (31/2) در غلظت 100 میلیگرم کادمیم در کیلوگرم خاک و در تیمار کاربرد همزمان بیوچار و سودوموناس پوتیدا مشاهده شد که نسبت به شاهد 33/28 درصد افزایش معنی‌داری داشته است. همچنین، کمینه فاکتور انتقال گیاه سورگوم (000/1) مربوط به تیمار عدم مصرف بیوچار، عدم تلقیح سودوموناس پوتیدا و بدون آلودگی کادمیم بود که نسبت به شاهد 20 درصد کاهش یافت؛ حال آن‌که بیشینه فاکتور انتقال (94/1) در غلظت 25 میلیگرم کادمیم در کیلوگرم خاک و تیمار عدم مصرف بیوچار و عدم تلقیح سودوموناس پوتیدا مشاهده شد. شاخص تحمل گیاه با افزایش غلظت کادمیم کاهش یافت، در‌حالی‌که استفاده از بیوچار و تلقیح باکتری سودوموناس پوتیدا موجب افزایش این شاخص شد، به‌طوری‌که بیشترین شاخص تحمل (22/1) مربوط به تیمار کاربرد تلفیقی بیوچار و باکتری بدون استفاده از کادمیم بود که نسبت به عدم مصرف بیوچار و عدم تلقیح باکتری 22 درصد افزایش یافت. از آنجاکه شاخص تحمل گیاه سورگوم علوفهای در همه غلظتهای کادمیم بیشتر از 60/0 بود، لذا میتوان این گیاه را در گروه تحمل بالا نسبت به تنش فلز سنگین کادمیم دسته‌بندی کرد و از سورگوم جهت گیاه‌پالایی کادمیم بهره جست.
مهدی اسمعیل تبار؛ فایزه زعفریان؛ شهرام نظری؛ رحمت عباسی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر مدیریتهای مختلف کنترل علف هرز بر خصوصیات سبزشدن و رشد مورفولوژیک گیاهچه برنج در مرحله گیاهچه‌ای در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال زراعی 1399 در مزرعهای واقع در شهرستان بابلسر (بهنمیر) انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل ارقام شیرودی، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر مدیریتهای مختلف کنترل علف هرز بر خصوصیات سبزشدن و رشد مورفولوژیک گیاهچه برنج در مرحله گیاهچه‌ای در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال زراعی 1399 در مزرعهای واقع در شهرستان بابلسر (بهنمیر) انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل ارقام شیرودی، خزر و هاشمی و مدیریتهای مختلف کنترل علفهای هرز در پنج سطح شامل پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، پوششدارکردن بذر با کلریدپتاسیم، وجین، کنترل شیمیایی و شاهد بود. نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل مدیریت علفهای هرز و رقم نشان داد که پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم و وجین بهترتیب 55، 68 و 85 درصد در رقم شیرودی، 79، 63 و 54 درصد در رقم خزر و همچنین 30، 58 و 35 درصد در رقم هاشمی توانست وزن خشک علفهای هرز باریک‌برگ را نسبت به تیمار شاهد کاهش دادند. نتایج نشان داد بیشترین درصد سبزشدن با 99، 98 و 95 درصد بهترتیب تحت تیمارهای پوششدارکردن کلریدپتاسیم و کلریدکلسیم و وجین در رقم شیرودی بهدست آمد. بیشترین سرعت سبزشدن نیز در تیمارهای پوششدارکردن بذر کلریدپتاسیم و کلسیم و وجین مشاهده شد. کم‌ترین تراکم علف هرز پهن‌برگ با 91/0 بوته در مترمربع در رقم شیرودی و با مدیریت پوششدارکردن بذر این رقم با کلریدکلسیم بهدست آمد. بالاترین شاخص طولی و وزنی بنیه گیاهچه بهترتیب با 3559 و 137 در رقم شیرودی و تحت مدیریت وجین علفهای هرز بهدست آمد. نتایج نشان داد پوششدارکردن بذر موجب بهبود کارکرد بذر ارقام برنج میشود.
مریم حبیبی؛ فائزه زعفریان؛ فرهاد رجالی؛ نادعلی باقری
چکیده
بهمنظور بررسی اثر دو جدایه قارچ میکوریز موجود در ریزوسفر زعفران بر عملکرد گل زعفران و جذب عناصر غذایی، مطالعه‌ای بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در طی سالهای 99-1396 در مؤسسه تحقیقات خاک و آب واقع در شهرستان کرج اجرا شد. تیمارها شامل رژیم آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح (آبیاری کامل، قطع آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر دو جدایه قارچ میکوریز موجود در ریزوسفر زعفران بر عملکرد گل زعفران و جذب عناصر غذایی، مطالعه‌ای بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در طی سالهای 99-1396 در مؤسسه تحقیقات خاک و آب واقع در شهرستان کرج اجرا شد. تیمارها شامل رژیم آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح (آبیاری کامل، قطع آبیاری در ابتدای فصل رشد (محدودیت ملایم آب) و قطع آبیاری در ابتدا و اواسط فصل رشد (محدودیت شدید آب))، و عامل فرعی بستر کاشت در سه سطح (عدم مصرف کود آلی، ورمیکمپوست (20 تن در هکتار) و بیوچار (10 تن در هکتار)) و قارچ میکوریز آربوسکولار در سه سطح (عدم مصرف، جدایه a و جدایه b) بودند. براساس یافتههای مولکولی هر دو جدایه جداسازی‌شده از ریزوسفر زعفران متعلق به گونه Rhizophagus irregularis بود. نتایج این بررسی نشان داد که بیشترین عملکرد تر گل، فسفر و پتاسیم موجود در برگ بهترتیب با مقدار 76/7 گرم در گلدان، 4/1032 و 8/24876 میلیگرم بر کیلوگرم متعلق به تیمار آبیاری کامل× بیوچار× جدایه b بود. تیمار آبیاری کامل× ورمیکمپوست× جدایه b بالاترین درصد نیتروژن (757/1) موجود در برگ را داشت. بیشترین عملکرد تر و خشک کلاله (بهترتیب 358/0 و 062/0 گرم در گلدان) در تیمار آبیاری کامل× بیوچار مشاهده شد. شناسایی قارچ میکوریز بومی گیاه و تولید آن و همچنین استفاده از کودهای آلی میتواند در تولید پایدار این گیاه نقش به‌سزایی داشته باشد.
محمد خادمی؛ فایزه زعفریان؛ شهرام نظری؛ محمد علی اسماعیلی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و پیش‌تیمار در پنج سطح شامل هیدروپرایمینگ (به‌مدت 48 ساعت)، کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم (پتانسیل اُسمزی 25/1- بار به‌مدت 24 ساعت)، اسید آسکوربات (10 میلیگرم در یک لیتر آب به‌مدت 24 ساعت) و شاهد (بدون پیش‌تیمار) بود. بالاترین درصد سبزشدن با 90 درصد تحت پیش‌تیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد، که با پیش‌تیمار کلریدپتاسیم و آب تفاوت معنی‌داری نداشت. سرعت سبزشدن پیش‌تیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم و آب بهترتیب 50، 36 و 29 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. نتایج نشان داد پیش‌تیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم، اسید آسکوربات و آب بهترتیب 55، 50، 33 و 38 درصد ارتفاع بوته و 48، 29، 12 و 25 درصد وزن خشک بوته را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. در ارقام شیرودی و طارم هاشمی مدت زمان لازم جهت شروع پنجه‌زنی بهترتیب 40/27 و 53/24 روز، ظهور خوشه 4/90 و 87/53 روز، گلدهی 53/100 و 87/70 روز و رسیدگی نیز 26/132 و 61/94 روز بود. کم‌ترین زمان لازم جهت ظهور خوشه و گلدهی در پیش‌تیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد که هرچند با سایر پیش‌تیمارها تفاوت معنی‌داری نداشت، اما نسبت به تیمار شاهد بهترتیب 17/11 و 5/7 روز کاهش نشان داد.
مریم صادق؛ فائزه زعفریان؛ وحید اکبرپور؛ مصطفی عمادی
چکیده
بهمنظور بررسی میزان ماده‌خشک رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و علفهای هرز تحت تاثیر منابع کودی مختلف، آزمایشی بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل رقابت گیاه زراعی و علفهای هرز (در دو سطح وجود و نبود علفهای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی میزان ماده‌خشک رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و علفهای هرز تحت تاثیر منابع کودی مختلف، آزمایشی بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل رقابت گیاه زراعی و علفهای هرز (در دو سطح وجود و نبود علفهای هرز) بهعنوان عامل اصلی و منابع کودی شامل: کود دامی، ورمیکمپوست، کود دامی + ورمیکمپوست، کود شیمیایی NPK (N 46%, P2O5 46%, K2O 50%)، نانو‌کود NPK و شاهد (عدم مصرف کود) بهعنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد که رقابت با علفهای هرز باعث شد که گیاه رزماری حداکثر تجمع ماده‌خشک خود را به لایه‌های بالاتر (40-20 سانتی‌متر) منتقل نماید؛ در حالی‌که در شرایط حذف رقابت با علفهای هرز، گیاه رزماری از توانایی و یکنواختی بالاتری در حفظ ماده‌خشک در دو لایه ابتدایی کانوپی در مقایسه با شرایط حضور علفهای هرز برخوردار بود. در این خصوص تیمار ورمیکمپوست با میانگین 51/49 گرم بیشترین ماده‌خشک تک بوته را داشت. بررسی‌های انجام شده روی تراکم و زیست توده‌ی علفهای هرز نشان داد که کاربرد کود ورمیکمپوست به تنهایی (تیمار 2) تراکم و زیست توده علف هرز را کاهش دهد؛ در‌حالی‌که تیمار کود شیمیایی بیشترین تراکم و زیست توده علفهای هرز را داشت. نتایج نشان داد، کاربرد کودهای آلی نظیر ورمیکمپوست ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی و نیز نداشتن عواقب سوء زیست محیطی، توانایی بالایی در مهار رشد علفهای هرز داشته و موجب کاهش تراکم و زیست توده علفهای هرز میشود.
فایزه زعفریان؛ وحید اکبرپور؛ مریم حبیبی؛ محمد کاوه
چکیده
به منظور بررسی اثر بیوچار و کود زیستی بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، عملکرد و عناصر غذایی گیاه نعناع فلفلی با نام علمی Mentha piperita L.، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با سه تکرار در سال 1396 انجام شد. تیمارها شامل بیوچار در دو سطح (0 و 10 تن در هکتار) و کود آلی و زیستی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر بیوچار و کود زیستی بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، عملکرد و عناصر غذایی گیاه نعناع فلفلی با نام علمی Mentha piperita L.، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با سه تکرار در سال 1396 انجام شد. تیمارها شامل بیوچار در دو سطح (0 و 10 تن در هکتار) و کود آلی و زیستی در پنج سطح (عدم مصرف کود (F0)، ورمیکمپوست (10 تن در هکتار) (F1)، سودوموناس (Pseudomonas fluorescens) (F2)، ازتوباکتر (Azotobacter chroococcum) (F3)، میکوریزا )سویه‌های Glomus mosseae، G. intradicces و (G. etunicatum (F4) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اثر اصلی بیوچار و کود زیستی بر برخی صقات تاثیر معنی‌داری داشت، به گونه‌ای که اعمال بیوچار و همچنین تیمار میکوریزا بهترتیب موجب افزایش میانگین در وزن تر برگ (73/294 و 8/306 گرم در متر مربع)، وزن تر ساقه (73/366 و 15/361 گرم در متر مربع) و وزن تر کل (46/661 و 95/667 گرم در متر مربع) گردید. برهمکنش تیمارهای آزمایش تاثیر معنی‌داری بر وزن خشک برگ، ساقه و وزن خشک کل بر جای گذاشت. بالاترین میزان در این صفات در تیمار بیوچار به همراه میکوریزا مشاهده شد، که با تیمار تلفیق ورمیکمپوست + بیوچار در یک گروه آماری قرار گرفت. بنابراین با توجه به ضرورت تولید گیاهان دارویی در نظام‌های زراعی کم‌نهاده، حفظ محیط‌زیست و نیل به اهداف کشاورزی پایدار تلفیق تیمار بیوچار + میکوریزا و همچنین بیوچار + ورمیکمپوست جهت بهبود رشد و فتوسنتز گیاه نعناع فلفلی توصیه میشود.
فایزه زعفریان؛ میلاد باقری شیروان
چکیده
بهمنظور بررسی عملکرد سویا، ریحان و گاوزبان اروپایی در وضعیت کشت مخلوط، آزمایشی بهصورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در نه تیمار و سه تکرار در سال 1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های جایگزینی 75، 50 و 25 درصد سویا با ریحان و گاوزبان اروپایی و کشت خالص هر یک از گیاهان بود. نتایج آزمایش نشان داد که اولین غلاف سویا در نسبت 25:75 سویا:گاوزبان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی عملکرد سویا، ریحان و گاوزبان اروپایی در وضعیت کشت مخلوط، آزمایشی بهصورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در نه تیمار و سه تکرار در سال 1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های جایگزینی 75، 50 و 25 درصد سویا با ریحان و گاوزبان اروپایی و کشت خالص هر یک از گیاهان بود. نتایج آزمایش نشان داد که اولین غلاف سویا در نسبت 25:75 سویا:گاوزبان اروپایی و کشت خالص در ارتفاع بالاتری قرار داشت. تعداد گره در ساقۀ سویا در تیمارهای مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. تعداد غلاف در بوته به غیر از نسبت 75:25 سویا:گاوزبان اروپایی و تعداد دانه در بوته نیز به غیر از نسبت‌های 75:25 و 50:50 سویا:گاوزبان اروپایی در دیگر تیمارهای مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. عملکرد دانه و بیولوژیک سویا در نسبت 25:75 سویا:ریحان بر کشت خالص سویا برتری داشت. عملکرد دانه در بوته و وزن خشک بوته در همۀ تیمارهای مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. عملکرد اندام رویشی ریحان در هر دو چین، و نیز عملکرد بذر گاوزبان اروپایی با افزایش حضور سویا در مخلوط با کاهش مواجه شد. نسبت معادل سطح-زمان نشان داد که تیمارهای 25:75 سویا:ریحان و گاوزبان اروپایی و نسبت 50:50 سویا:گاوزبان اروپایی در مقایسه با کشت خالص بهترتیب 9 ، 11 و 14 درصد برتری داشت.