محراب مهری چروده؛ حمیدرضا ذاکرین؛ معرفت مصطفوی راد؛ سعید سیف زاده؛ علیرضا ولدآبادی
چکیده
این آزمایش، بهمنظور ارزیابی رشد بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) رقم NC2 تحت تاثیر آبیاری تکمیلی و سالیسیلیک اسید طی سالهای 1398 و 1399 بهصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان (ایستگاه تحقیقاتی کانرود آستارا) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل ...
بیشتر
این آزمایش، بهمنظور ارزیابی رشد بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) رقم NC2 تحت تاثیر آبیاری تکمیلی و سالیسیلیک اسید طی سالهای 1398 و 1399 بهصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان (ایستگاه تحقیقاتی کانرود آستارا) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار رژیم آبیاری: عدم انجام آبیاری (شرایط دیم)، آبیاری تکمیلی در مرحله گل‌دهی، آبیاری تکمیلی در مرحله نمو غلاف‌ها، آبیاری تکمیلی در مرحله گل‌دهی + مرحله نمو غلاف‌ها و سه سطح سالیسیلیک اسید: 100، 200 و 300 میکرومول در لیتر بهترتیب بهعنوان کرت اصلی و فرعی بود. تنش خشکی تمامی صفات زراعی اندازه‌گیری شده در بادام زمینی را کاهش داد و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید با غلظت 300 میکرومول در لیتر در هر دو شرایط تنش خشکی و آبیاری تکمیلی تمامی صفات مورد مطالعه را بهبود بخشید. بیشترین تعداد غلاف در بوته (57/51 عدد)، عملکرد دانه (3450 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد غلاف بادام زمینی (4958 کیلوگرم در هکتار) در تیمار آبیاری تکمیلی در مراحل شروع گل‌دهی + تشکیل غلاف‌ها با سالیسیلیک اسید بهدست آمد و این صفات زراعی بهترتیب 79/38، 8/70 و 6/57 درصد در مقایسه با شرایط دیم افزایش پیدا کرد. نتایج این پژوهش نشان داد، آبیاری تکمیلی و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید با غلظت 300 میکرومول در لیتر میتواند برای ارتقای رشد و عملکرد دانه بادام زمینی تحت شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه باشد.
فائزه چهره نورانی؛ پروانه راهداری؛ معرفت مصطفوی راد؛ محمود اسدی؛ شادی کیابی
چکیده
زمینه و هدف: کمبود روی یمی از عوامل بسیار مهم افت عملکرد بادام زمینی است و کاربرد کلسیم بریا بهینه‌سازی عملکرد بادام زمینی حیاتی می‌باشد. بهمنظور ارزیابی کاربرد برگی کودهای مختلف روی و کلسیم بر عملکرد دانه و ترکیب اسیدهای چرب روغن بادام زمینی (رقم NC2)، این مطالعه در سالهای زراعی 1398 و 1399 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ...
بیشتر
زمینه و هدف: کمبود روی یمی از عوامل بسیار مهم افت عملکرد بادام زمینی است و کاربرد کلسیم بریا بهینه‌سازی عملکرد بادام زمینی حیاتی می‌باشد. بهمنظور ارزیابی کاربرد برگی کودهای مختلف روی و کلسیم بر عملکرد دانه و ترکیب اسیدهای چرب روغن بادام زمینی (رقم NC2)، این مطالعه در سالهای زراعی 1398 و 1399 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان، رشت انجام شد.
روش پژوهش:یافته‌ها: این آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه اجرا شد. چهار سطح تیمار منبع کودی عنصر روی شامل عدم کاربرد کود روی (شاهد)، نانوکلات روی، Zn-EDTA و سولفات روی بهعنوان کرت اصلی و چهار منبع عنصر کلسیم شامل نانوکلات کلسیم، Ca-EDTA، کلرید کلسیم و نیترات کلسیم بهعنوان کرت فرعی بودند.
یافته‌ها: محلول‌پاشی کودها قبل از مرحله گل‌دهی انجام شد و سپس با فاصله 30 روز تکرار گردید. بیشترین عملکرد دانه (2790کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیستتوده (9303 کیلوگرم در هکتار)، درصد روغن دانه (3/52 درصد)، عملکرد روغن (1625 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد پروتئین (673 کیلوگرم در هکتار) و اسید چرب غیر اشباع اولئیک اسید (3/57 درصد) با کاربرد برگی هم‌زمان نانوکودهای روی و کلسیم بهدست آمد و در مقایسه با تیمار شاهد بهترتیب حدود 8/29، 5/17، 4/13، 3/38، 4/24 و 2/19 درصد افزایش پیدا کرد.
نتیجه‌گیری: کاربرد نانوکودهای روی و کلسیم بهصورت محلول‌پاشی بر روی برگ‌ها سبب بهبود عملکرد دانه و روغن بادام زمینی تحت شرایط منطقه گردید. بدین ترتیب، نانوکودهای روی و کلسیم میتواند جهت ارتقای کمیت و کیفیت عملکرد بادام زمینی قابل توصیه باشد.
طاهره رضاپور کویشاهی؛ سعید سیف زاده؛ معرفت مصطفوی راد؛ علیرضا ولدآبادی؛ اسماعیل حدیدی ماسوله
چکیده
این آزمایش بهمنظور بررسی عملکرد دانه بادامزمینی در کشت مخلوط با ذرت تحت کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی در طی سالهای زراعی 1396 و 1397 بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات رشت اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح کود فسفره (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار از منبع سوپرفسفات ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور بررسی عملکرد دانه بادامزمینی در کشت مخلوط با ذرت تحت کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی در طی سالهای زراعی 1396 و 1397 بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات رشت اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح کود فسفره (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار از منبع سوپرفسفات تریپل، 50 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل+ 200 گرم فسفات بارور2 و 100 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل+ 200 گرم فسفات بارور2) و پنج الگوی کشت شامل کشت خالص ذرت، کشت خالص بادامزمینی و کشت مخلوط یک ردیف ذرت+ یک ردیف بادامزمینی (1:1)، دو ردیف ذرت+ یک ردیف بادامزمینی (1:2)، یک ردیف ذرت+ دو ردیف بادامزمینی (2:1) بود. براساس نتایج این آزمایش، اثر متقابل کود فسفره و سیستم کشت مخلوط بر تمام صفات اندازهگیری‌شده معنیدار بود. حداکثر عملکرد دانه ذرت و بادامزمینی در سیستم تککشتی با کاربرد 100 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل و 200 گرم فسفات بارور2 مشاهده شد. استفاده ترکیبی از فسفر شیمیایی و زیستی منجر به افزایش عملکرد دانه ذرت و بادامزمینی در سیستم تککشتی شد. بالاترین نسبت برابری زمین (LER) معادل 8/1 در تیمار شاهد و کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی با نسبت ردیف 1:1 مشاهد شد. سیستم کشت مخلوط اجزای عملکرد بادامزمینی از قبیل تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، طول و عرض غلاف را بهبود بخشید. براساس نتایج این آزمایش، سیستم کشت مخلوط ذرت- بادامزمینی از نظر تولید گیاهان زراعی در واحد سطح مزیت داشت. به‌علاوه، غلظت نیتروژن و فسفر در دانه بادامزمینی در واکنش به کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی تحت شرایط کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی افزایش پیدا کرد. کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی با نسبت ردیف 1:1 و کاربرد 100 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل و 200 گرم فسفات بارور2 بر تیمارهای دیگر برتری نشان داد. بدین ترتیب، کود زیستی فسفات بارور2 میتواند برای افزایش سودمندی و تولید محصول در کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی تحت شرایط اقلیمی منطقه قابل توصیه باشد.
لیلا علیزاد؛ معرفت مصطفوی راد؛ کیوان آقائی
چکیده
این آزمایش بهمنظور ارزیابی اثر منابع نیتروژن و باکتری‌های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد توده بومی سیر تالش در سال زراعی 1396- 1395 بهصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل منابع کود نیتروژن، 15 تن ورمی‌کمپوست، 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تغذیه تلفیقی ورمی‌کمپوست (هفت و ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور ارزیابی اثر منابع نیتروژن و باکتری‌های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد توده بومی سیر تالش در سال زراعی 1396- 1395 بهصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل منابع کود نیتروژن، 15 تن ورمی‌کمپوست، 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تغذیه تلفیقی ورمی‌کمپوست (هفت و نیم تن) با نیتروژن (50 کیلوگرم خالص در هکتار) بهعنوان تیمار اصلی و باکتری‌ها شامل عدم تلقیح باکتری (بهعنوان شاهد)، آزوسپریلیوم برازیلینس، آزوسپیریلیوم لیپوفروم، سودوموناس پوتیدا، سودوموناس فلورسنس، آزوتوباکتر، آزوسپریلیوم + سودوموناس، آزوسپریلیوم + آزوتوباکتر، سودوموناس + آزوتوباکتر، آزوسپریلیوم + سودوموناس + آزوتوباکتر بهعنوان تیمار فرعی بود. بالاترین عملکرد سوخ خشک در شرایط استفاده از 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع کود شیمیایی اوره و کاربرد توام باکتری‌های سودوموناس و آزوسپیریلیوم بهدست آمد. بین عملکرد سوخ و تمامی صفاتی نظیر عملکرد بیولوژیک، قطر سوخ، ارتفاع سوخ، تعداد سیرچه در هر سوخ، وزن سیرچه، وزن خشک سوخ، وزن خشک ساقه، تعداد برگ و ارتفاع بوته سیر به‌جز تعداد لایه پوست سوخ همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت. همچنین، همبستگی بین اجزای عملکرد نظیر تعداد سیرچه در هر سوخ، وزن سیرچه، قطر و ارتفاع سوخ با صفات رویشی گیاه سیر مثبت و معنیدار بود. بهطور کلی، عملکرد و اجزای عملکرد سیر واکنش‌های متفاوتی به منابع نیتروژن و باکتری‌های محرک رشد گیاه نشان دادند. براساس نتایج این آزمایش، کابرد باکتری-های آزوسپیریلیوم + سودوموناس میتواند برای ارتقای عملکرد سوخ در کشاورزی متداول و تحت شرایط اقلیمی منطقه قابل توصیه باشد.
سید امید سید نوری؛ معرفت مصطفوی راد؛ محمدحسین انصاری
چکیده
بهمنظور ارزیابی عملکرد دانه و اسیدهای چرب روغن بادامزمینی تحت تأثیر کشت مخلوط با ذرت و مقادیر مختلف نیتروژن، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در رشت، در سال زراعی 94-1393 انجام شد. مقادیر مختلف کود نیتروژن شامل صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار بهعنوان فاکتور اصلی و کشت خالص ذرت و بادام ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی عملکرد دانه و اسیدهای چرب روغن بادامزمینی تحت تأثیر کشت مخلوط با ذرت و مقادیر مختلف نیتروژن، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در رشت، در سال زراعی 94-1393 انجام شد. مقادیر مختلف کود نیتروژن شامل صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار بهعنوان فاکتور اصلی و کشت خالص ذرت و بادام زمینی و ردیفهای کشت مخلوط ذرت و بادام زمینی با نسبت‌های 1:1، 2:1، 1:2 و 2:2 بهعنوان فاکتور فرعی مدنظر قرار گرفتند. بالاترین عملکرد دانه ذرت (10540 کیلوگرم در هکتار) تحت اثر متقابل 200 کیلوگرم نیتروژن و سیستم کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی با نسبت 2:2 بهدست آمد. اثر متقابل 100 کیلوگرم نیتروژن و سیستم کشت مخلوط با نسبت 2:1 بیشترین عملکرد دانه بادامزمینی (1786 کیلوگرم در هکتار) را نشان داد. با افزایش کاربرد نیتروژن، میزان اسید چرب اولئیک در روغن بادامزمینی کاهش پیدا کرد، ولی محتوای اسید چرب لینولئیک افزایش یافت. بالاترین درصد اسید چرب اولئیک (31/27 درصد) در سیستم کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی با نسبت 2:1 مشاهده گردید. بهطورکلی، کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و سیستم کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی با نسبت 2:1 میتواند برای بهبود نسبت برابری زمین و افزایش عملکرد و کیفیت روغن بادامزمینی در شرایط اقلیمی منطقه قابل توصیه باشد.
طاهره رضاپور کویشاهی؛ محمد حسین انصاری؛ معرفت مصطفوی راد
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر برخی سویههای باکتری حلکنندة فسفات بر عملکرد و خصوصیات زراعی مهم لوبیای محلی گیلان تحت تأثیر مقادیر مختلف کود فسفره، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار، در مزرعة آزمایشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان (رشت) در سال زراعی 1393 اجرا شد. مقادیر کود فسفره شامل ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر برخی سویههای باکتری حلکنندة فسفات بر عملکرد و خصوصیات زراعی مهم لوبیای محلی گیلان تحت تأثیر مقادیر مختلف کود فسفره، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار، در مزرعة آزمایشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان (رشت) در سال زراعی 1393 اجرا شد. مقادیر کود فسفره شامل سه سطح صفر، 40 و 80 کیلوگرم (P2O5) در هکتار و باکتری حلکنندة فسفات (سودوموناس پوتیدا) در سه سطح شامل سویههای 113، 168 و 173 و عدم تلقیح باکتری بهعنوان تیمار شاهد، بهطور تصادفی و بهترتیب در کرتهای اصلی و فرعی قرار گرفتند. اثر متقابل کود و باکتری بر وزن صددانه و محتوای پروتئین دانۀ لوبیا معنادار بود. کاربرد 80 کیلوگرم فسفر در هکتار کمترین تعداد غلاف در بوته (8/9 عدد)، تعداد دانه در غلاف (53/3 عدد)، عملکرد زیستتوده (3317 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (1136 کیلوگرم در هکتار) در واحد سطح را نشان داد. همچنین، بیشترین تعداد دانه در غلاف (12/4 عدد)، شاخص برداشت (44 درصد) و عملکرد دانه (1858 کیلوگرم در هکتار) تحت تأثیر سویة 168 باکتری حلکنندة فسفات بهدست آمد. سویة 168 کارایی بیشتری از نظر افزایش عملکرد دانه در مقایسه با دیگر سویههای باکتری حلکنندة فسفر داشت. براساس نتایج پژوهش حاضر، در سطوح پایین فسفر قابل دسترس خاک سویههای باکتری حلکنندة فسفات را میتوان در راستای افزایش عملکرد دانۀ لوبیای محلی در گیلان و شرایط اقلیمی و خاکی مشابه توصیه کرد.
معرفت مصطفوی راد؛ اسماعیل جدیدی؛ تقی بابایی
چکیده
آزمایش حاضر بهمنظور ارزیابی عملکرد و صفات کیفی دانه و روغن در برخی ارقام زمستانة کلزا (Brassica napus L.) تحت تأثیر کودهای کم‌مصرف در سال زراعی 1390-91 به صورت کرتهای خردشده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در اراک اجرا شد. تیمارها شامل بدون مصرف کود، آهن، روی، منگنز، آهن + روی، آهن + منگنز، روی + منگنز، آهن + روی + منگنز و ارقام کلزا ...
بیشتر
آزمایش حاضر بهمنظور ارزیابی عملکرد و صفات کیفی دانه و روغن در برخی ارقام زمستانة کلزا (Brassica napus L.) تحت تأثیر کودهای کم‌مصرف در سال زراعی 1390-91 به صورت کرتهای خردشده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در اراک اجرا شد. تیمارها شامل بدون مصرف کود، آهن، روی، منگنز، آهن + روی، آهن + منگنز، روی + منگنز، آهن + روی + منگنز و ارقام کلزا شامل ‘زرفام’، ‘اوکاپی’، ‘مودنا’ و ‘لیکورد’ بهترتیب فاکتور اصلی و فرعی بود. نتایج نشان داد که رقم ‘اوکاپی’ تحت تأثیر تیمارهای بدون مصرف کود (4194 کیلوگرم در هکتار) و تیمار روی + منگنز (4011 کیلوگرم در هکتار) بهترتیب، بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. در این پژوهش، رقم ‘لیکورد’ در تیمارهای شاهد و آهن + منگنز بیشترین میزان روی دانه را نشان داد. بیشترین میزان مس دانه در رقم ‘مودنا’ و تیمار کودی آهن + روی بهدست آمد. بیشترین میزان آهن دانه در رقم ‘مودنا’و تیمارهای کودی آهن و آهن + روی مشاهده شد. همچنین، بیشترین میزان منگنز دانه در رقم ‘مودنا’ و تیمار کودی روی + منگنز بهدست آمد. بهطور کلی، تیمار کودی روی + منگنز، عملکرد دانه و اسید چرب اولئیک را در رقم ‘اوکاپی’ افزایش داد. بدین‌ترتیب، این تیمارها در منطقة اراک و شرایط اقلیمی مشابه توصیه می‌شود.