فاطمه سفیدکن؛ سیدرضا طبایی عقدایی؛ میثم انصاری؛ زهرا بهراد؛ فاطمه عسگری
چکیده
مرزۀ سهندی (Satureja sahendica Bornm.)یک گونة گیاهی انحصاری ایران است که در رویشگاههای طبیعی نواحی غرب و شمال غربی ایران پراکنش دارد. بهمنظور کشت و اهلی کردن و بررسی کمیت و کیفیت مواد مؤثرۀ آن در حالت زراعی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سالهای 1388-99 به اجرا در آمد. ابتدا، بذر هفت توده از این گونه از رویشگاههای ...
بیشتر
مرزۀ سهندی (Satureja sahendica Bornm.)یک گونة گیاهی انحصاری ایران است که در رویشگاههای طبیعی نواحی غرب و شمال غربی ایران پراکنش دارد. بهمنظور کشت و اهلی کردن و بررسی کمیت و کیفیت مواد مؤثرۀ آن در حالت زراعی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سالهای 1388-99 به اجرا در آمد. ابتدا، بذر هفت توده از این گونه از رویشگاههای طبیعی استان آذربایجان شرقی و استان کردستان جمعآوری و در مزرعۀ تحقیقاتی مؤسسۀ جنگلها و مراتع کشور کشت شد. سپس سرشاخههای گلدار آنها، طی سه سال متوالی پس از کشت در مرحلۀ گلدهی کامل به روش تقطیر با آب اسانسگیری شدند. اسانسها با استفاده از کروماتوگرافی گازی و گاز کروماتوگراف متصل به طیفسنج جرمی (GS-MS)و محاسبۀ شاخص بازداری تجزیه و شناسایی شدند. براساس نتایج، اختلاف معناداری بین تودههای مختلف از نظر بازده اسانس وجود داشت و تودههای با منشأ کردستان از بازده اسانس بیشتری برخوردار بودند. بیشترین بازده اسانس نیز، بهجز برای یک توده با منشأ کردستان، از گیاهان یکساله بهدست آمد. ترکیبهای عمدۀ اسانس در تمامی تودههای ژنتیکی، تیمول، پاراسیمن و گاماترپینن بودند. بیشترین مقدار تیمول در سال دوم مشاهده شد و تقریباً تمام تودهها در سال دوم از کیفیت اسانس بهتری نسبت به سالهای اول و سوم برخوردار بودند. مقدار گاماترپینن در همۀ نمونههای اسانس در سال دوم نسبت به سال اول کاهش و دوباره در سال سوم افزایش یافت. مقدار پاراسیمن در سه سال مورد بررسی، روند یکسانی نشان نداد. بهطور کلی، گیاهان یکساله بازده اسانس بیشتر و گیاهان دوساله کیفیت اسانس بهتری داشتند.
عاطفه حقی کاشانی؛ مصطفی عرب؛ سید رضا طبایی عقدایی؛ حسین زینلی؛ محمودرضا روزبان
چکیده
به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد گل در بوته گل محمدی، تعداد 20 ژنوتیپ جمع آوری شده از مناطق مختلف ایران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی گل محمدی واقع در ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان در سال های 1386 و 1387 مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد گل در بوته، تعداد گل در بوته، ارتفاع ...
بیشتر
به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد گل در بوته گل محمدی، تعداد 20 ژنوتیپ جمع آوری شده از مناطق مختلف ایران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی گل محمدی واقع در ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان در سال های 1386 و 1387 مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد گل در بوته، تعداد گل در بوته، ارتفاع گیاه، طول برگ، عرض برگ، سطح برگ، طول غنچه، عرض غنچه، طول گوشوارک، عرض گوشوارک، وزن تک گل، طول نهنج، عرض نهنج، تعداد گلبرگ، زمان فعال شدن گیاه، زمان شروع غنچه دهی، زمان شروع گل دهی و طول دوره گل دهی بودند. تجزیه همبستگی نشان داد که میان برخی از صفات مورد مطالعه نظیر تعداد گل در بوته و عملکرد گل، رابطه قوی مثبتی وجود دارد. همچنین، نتایج تجزیه رگرسیون مرحله ای برای عملکرد گل در هر بوته نشان داد که صفات تعداد گل در بوته و وزن تر هر گل، در مجموع، 94 درصد تغییرات عملکرد گل در بوته را توجیه می کنند. تجزیه و تحلیل ضرایب مسیر نیز مشخص نمود که تعداد گل در بوته، بالاترین اثر مستقیم را بر عملکرد دارد. بنابر نتایج به دست آمده، تعداد گل در بوته و وزن تر گل می توانند به عنوان معیار مناسبی برای عملکرد گل در هر ژنوتیپ گل محمدی در نظر گرفته شوند.