سمیه احسان فر؛ علی سروش زاده؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ مجید قربانی جاوید
چکیده
جهت بررسی اثر دو پلیآمین اسپرمیدین و پوترسین بر صفات رویشی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه آموزشی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد. تیمارها شامل سه اندازۀ کوچک (5-3 گرم)، متوسط (7-5 گرم) و بزرگ (10-7 گرم) بنه و غلظتهای مختلف پلیآمین (غلظت ...
بیشتر
جهت بررسی اثر دو پلیآمین اسپرمیدین و پوترسین بر صفات رویشی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه آموزشی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد. تیمارها شامل سه اندازۀ کوچک (5-3 گرم)، متوسط (7-5 گرم) و بزرگ (10-7 گرم) بنه و غلظتهای مختلف پلیآمین (غلظت صفر در آب‌مقطر، غلظت 5/0 و 1 میلیمولار اسپرمیدین و پوترسین) به همراه شاهد بودند. بیشترین درصد سبزشدن (56/95 درصد) از تیمار پوترسین 5/0 میلیمولار و بیشترین تعداد جوانۀ جانبی (میانگین 33/8 عدد) از اسپرمیدین 1 میلیمولار به‌دست آمد. کاربرد پلیآمین، از طول، وزن تر و وزن خشک برگ کاست. بیشترین میزان کلروفیل و عملکرد بنۀ دختری، بهترتیب از غلظت 1 و 5/0 میلیمولار پوترسین حاصل شد. هر دو پلیآمین سبب کاهش محتوای تام فنلی و افزایش محتوای تام فلاونوئیدی در بنههای در حال رکود شدند، ولی اثر معنیداری بر محتوای نشاسته و کربوهیدرات محلول آنها نداشتند. تیمار پلیآمین اثر معنیداری بر وزن خشک کلاله و پیکروکروسین نداشت، ولی بر میزان کروسین افزود و در بنههای کوچک، سبب افزایش تعداد گل شد. پوترسین، بیشترین اثر را در افزایش وزن تر کلاله و کروسین داشت. با توجه به نتایج، جهت بهبود صفات رویشی و کیفی زعفران، استفاده از بنههای بزرگ و تیمار آنها با پوترسین، بهترین نتیجه را خواهد داد.
سمیه کرمی؛ هاشم هادی؛ مهدی تاجبخش شیشوان؛ سید علی محمد مدرس ثانوی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و زئولیت بر کلروفیل، عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در دو سال زراعی 1392و 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری بعد از تخلیه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و زئولیت بر کلروفیل، عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در دو سال زراعی 1392و 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری بعد از تخلیه 40، 60 و 75 درصد آب قابل استفاده و عامل فرعی حاصل از ترکیب دو عامل سطوح مختلف نیتروژن با چهار سطح صفر، 80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار و عامل سطوح مختلف زئولیت در دو سطح صفر و 10 تن در هکتار بود. نتایج نشان داد که افزایش فواصل آبیاری، به‌ویژه آبیاری بعد از تخلیه 75 درصد آب قابل استفاده، منجر به کاهش کلروفیل (37 درصد)، عملکرد خشک علوفه (40 درصد)، ماده خشک قابل هضم (18 درصد)، پروتئین (17 درصد) و خاکستر (16 درصد)، ولی باعث افزایش الیاف شوینده در محلول خنثی (16 درصد) و اسیدی (7 درصد) نسبت به تیمار آبیاری شاهد شد. اما، کاربرد زئولیت در شرایط تنش کم آبیاری، منجر به افزایش محتوای کلروفیل، عملکرد خشک علوفه، ماده خشک قابل هضم، پروتئین و خاکستر و کاهش الیاف شوینده در محلول اسیدی و خنثی شد. در شرایط کمبود آب در خاک، همچنین در شرایط کاربرد زئولیت، مصرف بیش از 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن تأثیری در عملکرد علوفه خشک نداشت. بنابراین، در صورت استفاده از زئولیت، کاربرد 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، برای به‌دست آوردن عملکرد علوفه مناسب و با کیفیت تاج خروس کافی است.
محمد قاسم جامی؛ امیر قلاوند؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ علی مختصی بیدگلی
چکیده
در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و بهبود عملکرد و اجزاء عملکرد آفتابگردان (هیبرید فرخ)، آزمایشی دو ساله در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجراء شد. این تحقیق بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. رژیم آبیاری عامل اصلی شامل آبیاری پس از تخلیه 40، 60 و 80 درصد رطوبت از نقطه ...
بیشتر
در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و بهبود عملکرد و اجزاء عملکرد آفتابگردان (هیبرید فرخ)، آزمایشی دو ساله در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجراء شد. این تحقیق بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. رژیم آبیاری عامل اصلی شامل آبیاری پس از تخلیه 40، 60 و 80 درصد رطوبت از نقطه ظرفیت زراعی بود. ترکیب عامل‌های فاکتوریل از سامانه‌های حاصلخیزی خاک و زئولیت شامل تلفیقی از کود آلی (35 درصد مرغی + 65 درصد کود گوسفندی) بهعنوان تأمین‌کنندة 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق منبع آلی، تأمین 50 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق منبع آلی+ تأمین50 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق اوره، تأمین 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق اوره، و عدم کاربرد و کاربرد 5 و 10 تن در هکتار زئولیت بود. هر دو سال در همة تیمارهای آبیاری، کاربرد کود 100 درصد آلی (2/28 تن کود گوسفندی + 6/14 تن کود مرغی در هکتار) یا تلفیقی (1/14 تن کود گوسفندی + 3/7 تن کود مرغی در هکتار + 65 کیلوگرم اوره در هکتار) همراه با 5 یا 10 تن زئولیت در هکتار عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب بالاتری داشتند. البته در شرایط بدون تنش (40 درصد رطوبت ظرفیت زراعی خاک) بیشترین کارآیی زراعی در همة ترکیب‌های تیماری مشاهده شد. بیشترین مقدار روغن و پروتئین دانه در شرایط عدم تنش با کاربرد زئولیت حاصل شد. کاربرد کود شیمایی مقدار پروتئین و کاربرد کود آلی مقدار روغن را افزایش دادند.
قدرتعلی طلایی؛ یونس شرقی؛ حسین زاهدی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ سید علی علوی اصل
چکیده
جهت کنترل خسارتهای تنش کمآبی بر گیاه زراعی گلرنگ به وسیلهی زئولیت و کیتوزان آزمایشی در مزرعهی تحقیقاتی دانشکدهی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 92 بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش کمآبی{بدون تنش (آبیاری پس از 50 درصد)، تنش متوسط (آبیاری پس از 65 درصد) و تنش ...
بیشتر
جهت کنترل خسارتهای تنش کمآبی بر گیاه زراعی گلرنگ به وسیلهی زئولیت و کیتوزان آزمایشی در مزرعهی تحقیقاتی دانشکدهی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 92 بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش کمآبی{بدون تنش (آبیاری پس از 50 درصد)، تنش متوسط (آبیاری پس از 65 درصد) و تنش شدید (آبیاری پس از 80 درصد) تخلیهی رطوبت قابل دسترس}، زئولیت (عدم مصرف و 5/4 تن در هکتار) و محلولپاشی (بدون محلولپاشی، آب‌مقطر، اسید استیک 1 درصد،کیتوزان 05/0 درصد و کیتوزان 5/0 درصد) بودند.نتایج نشان داد تنش شدید عملکرد دانه را بهنصف مقدار حداکثر نسبت به شاهد کاهش داد ولی با کاربرد زئولیت و کیتوزان 05/0 این مقداربه 19 درصد تقلیل یافت. در شرایط عدم کاربرد زئولیت و تنش شدید، محلولپاشی کیتوزان 5/0 درصد، عملکرد روغن را حدود 63 درصد نسبت بهشاهد افزایش داد. عدم کاربرد زئولیت و کیتوزان 5/0، بیشترین تعداد طبق در مترمربع را نشان داد که نسبت بهکاربرد زئولیت و عدم محلولپاشی، 26 درصد بیشتر بود. لذا در شرایط کاربرد زئولیت و کیتوزان خسارات ناشی از تنش کمآبی بر گلرنگ کاهش یافته و رشد و عملکرد این گیاه افزایش خواهد یافت.
مریم دیوسالار؛ زین العابدین طهماسبی سروستانی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ آیدین حمیدی
چکیده
به منظور بررسی واکنش دو رقم سویای تولید شده در دو منطقه کرج و مغان نسبت به تنش خشکی در مراحل مختلف رشد زایشی و اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد، درصد روغن و پروتئین دانه، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1393 اجرا شد. چهار تیمار تنش خشکی به صورت ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش دو رقم سویای تولید شده در دو منطقه کرج و مغان نسبت به تنش خشکی در مراحل مختلف رشد زایشی و اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد، درصد روغن و پروتئین دانه، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1393 اجرا شد. چهار تیمار تنش خشکی به صورت قطع کامل آبیاری در مراحل زایشی شامل: تنش خشکی در مرحله گلدهی، مرحله تشکیل غلاف و مرحله پر شدن دانه و شاهد (بدون قطع آبیاری)، اعمال شد و در کرت اصلی قرار گرفت. سایر تیمارها نیز شامل دو رقم سویا (‘ویلیامز’ و ‘L17’) و دو منشأ تولید بذر (مغان و کرج) بودند که در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش خشکی بر تعداد غلاف، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و همچنین درصد روغن و پروتئین دانه معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه (73/262 گرم بر مترمربع) در تیمار شاهد (عدم تنش) و کمترین عملکرد دانه (22/162 گرم بر مترمربع) هم در تیمار تنش در مرحله تشکیل غلاف مشاهده گردید. همچنین، اثر متقابل تنش خشکی و رقم و اثر متقابل تنش خشکی در منشأ بذر بر عملکرد دانه معنیدار بود. کمترین درصد روغن (24/18 درصد) و بیشترین درصد پروتئین دانه (28/37 درصد) نیز در تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه به‌دست آمد. باتوجه به نتایج حاصل، آبیاری در مرحله تشکیل غلاف جهت جلوگیری از کاهش عملکرد دانه سویا یک امر ضروری است.
عذرا سادات خاتمیان؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ بتول مهدوی؛ سید علی علوی اصل؛ یونس شرقی
چکیده
به منظور بررسی اثر کیتوزان با غلظتهای 5/0 (C1)، 1/0(C2) ، 05/0 (C3) و 01/0 (C4) درصد وزنی، شاهد آب (C5) و شاهد اسید استیک (C6) بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک جوانهزنی دو رقم ’بومی‘ (V1) و ’اصلاح شده SZK-1‘ (V2) گیاه دارویی بادرشبی (با نام علمی Dracocephalum moldavica L.) تحقیق حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، در ژرمیناتور آزمایشگاه زراعت ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کیتوزان با غلظتهای 5/0 (C1)، 1/0(C2) ، 05/0 (C3) و 01/0 (C4) درصد وزنی، شاهد آب (C5) و شاهد اسید استیک (C6) بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک جوانهزنی دو رقم ’بومی‘ (V1) و ’اصلاح شده SZK-1‘ (V2) گیاه دارویی بادرشبی (با نام علمی Dracocephalum moldavica L.) تحقیق حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، در ژرمیناتور آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در سال 1392 اجرا شد. اثر متقابل تیمارهای آزمایشی تأثیر معنیداری بر طول ریشهچه، وزن خشک ساقهچه، میزان پروتئین و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز دارد. C2V2 و C6V1 با اختلاف 52/1 میلیمتر بیشترین و کمترین طول ریشهچه را نشان دادند. همچنین C2میزان پروتئین رقم ’بومی‘ را نسبت به C5 افزود. غلظتهای بالای کیتوزان (C1وC2) توانست فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز رقم ’اصلاح شده‘ را نسبت به C5 افزایش دهد. لذا، کیتوزان میتواند برخی خصوصیات جوانهزنی ارقام بادرشبی را افزایش دهد که در این میان، رقم ’اصلاح شده‘ واکنش بهتری به این ماده آلی نشان داد.
سمیه کرمی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ فائزه قناتی؛ مهرداد مرادی قهدریجانی
چکیده
به‌منظور بررسی آثار تنش کمبود آب و محلولپاشی روی بر عملکرد، کیفیت دانه، بنیۀ بذور و محتوای عنصر روی اندامهای مختلف ارقام سویا، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل تنش کمآبی در سه سطح (بدون تنش، تنش در مرحلۀ رشد رویشی و تنش در مرحلۀ رشد زایشی)، و عامل ...
بیشتر
به‌منظور بررسی آثار تنش کمبود آب و محلولپاشی روی بر عملکرد، کیفیت دانه، بنیۀ بذور و محتوای عنصر روی اندامهای مختلف ارقام سویا، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل تنش کمآبی در سه سطح (بدون تنش، تنش در مرحلۀ رشد رویشی و تنش در مرحلۀ رشد زایشی)، و عامل فرعی از ترکیب دو رقم L17 و کلارک 63 و سه سطح محلولپاشی در سه سطح (بدون محلولپاشی، محلولپاشی آب مقطر و محلولپاشی سولفات روی) به‌دست آمد. نتایج نشان داد که صفات بررسی‌شده، تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. تنش کمآبی در هر دو مرحلۀ رویشی و زایشی سبب کاهش عملکرد دانه، مقدار عنصر روی اندامهای مختلف گیاه، درصد پروتئین و روغن دانه و شاخص قدرت گیاهچۀ سویا شد، اما درصد بذور سخت را در مراحل رویشی و زایشی بهترتیب 189 و 472 درصد افزایش داد. رقم کلارک 63 مقاومت بیشتری تحت تنش کمآبی داشت. بیشترین کاهش عملکرد دانه در وضعیت تنش در مرحلۀ رشد زایشی مشاهده شد. محلولپاشی روی بهترتیب عملکرد دانه، محتوای عنصر روی دانه، مقدار پروتئین دانه و شاخص قدرت گیاهچه را 34، 26، 5 و 38 درصد افزایش داد، اما درصد روغن دانه و بذور سخت را بهترتیب 4 و 58 درصد کاهش داد. محلولپاشی عنصر روی، رقم L17 را بیشتر از کلارک 63 تحت تأثیر قرار داد و عملکرد آن را فزونی بخشید.
آویشن طاهرخانچی؛ غلام علی اکبری؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ مجید قربانی جاوید
چکیده
به منظور ارزیابی تأثیرات کودهای زیستی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک سویا تحت تنش کمآبی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1390، در گلخانه دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این بررسی سه رژیم آبیاری شامل شرایط بدون تنش (40 درصد تخلیه رطوبت)، تنش متوسط (60 درصد تخلیه رطوبت) و تنش شدید ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تأثیرات کودهای زیستی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک سویا تحت تنش کمآبی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1390، در گلخانه دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این بررسی سه رژیم آبیاری شامل شرایط بدون تنش (40 درصد تخلیه رطوبت)، تنش متوسط (60 درصد تخلیه رطوبت) و تنش شدید (80 درصد تخلیه رطوبت) و چهار روش کاربرد مخلوطی از ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم روی گیاه یا بذر بررسی شدند. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد در شرایط بدون تنش و محلولپاشی باکتری بر روی برگ بهعلاوة مایهزنی بذر به‌دست آمد. حداکثر فعالیت آنزیم کاتالاز مربوط به تیمار تنش متوسط همراه با محلول پاشی برگ بهعلاوه مایهزنی بذر بود. همچنین، بیشترین میزان غلظت پرولین در تیمار تنش شدید بدون استعمال باکتری به‌دست آمد که نسبت به کمترین حالت، سه برابر اختلاف نشان داد. نتایج این تحقیق بهطور کلی نشان داد که هرچند کاربرد کود زیستی در شرایط تنش متوسط توانست از تأثیرات مخرب تنش و تا حدی از کاهش عملکرد جلوگیری کند، در تنش شدید فقط هزینة تولید را افزایش داد و نتوانست بر عملکرد اثر افزایشی چشمگیری داشته باشد.
معصومه نعیمی؛ غلام علی اکبری؛ امیرحسین شیرانی راد؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ سید احمد سادات نوری
دوره 12، شماره 2 ، آبان 1389، ، صفحه 63-71
چکیده
برای بررسی تاثیر تنش خشکی در مراحل پایانی رشد بر عملکرد ارقام کلزا در سال های زراعی 85-1384، یک آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. اثر آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح آبیاری معمول به عنوان شاهد (براساس ?? میلی متر تبخیر از ...
بیشتر
برای بررسی تاثیر تنش خشکی در مراحل پایانی رشد بر عملکرد ارقام کلزا در سال های زراعی 85-1384، یک آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. اثر آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح آبیاری معمول به عنوان شاهد (براساس ?? میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و تنش خشکی (قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد) و ?? رقم کلزا به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. تعداد خورجین در ساقه اصلی و شاخه های فرعی، نسبت باروری خورجین و عملکرد دانه در تیمار تنش خشکی کمتر بودند (05/0 P<). تفاوت ارقام مورد آزمون از نظر صفات مورد بررسی معنی دار بود. عملکرد دانه در تیمار تنش خشکی حدود 30 درصد کمتر بود که بیشتر ناشی از ریزش خورجین ها در شرایط تنش بود. در تیمار آبیاری مطلوب، عملکرد دانه در رقم Orient بیشترین مقدار (2817 کیلوگرم در هکتار) و در تیمار تنش خشکی بالاترین عملکرد دانه مربوط به رقم Opera (2058 کیلوگرم در هکتار) بود. کمترین درصد روغن (8/39) و بیشترین درصد پروتئین (3/23) مربوط به رقم Talaye بود، درحالی که بیشترین درصد روغن (6/42) مربوط به رقم Option500 بود.